Conlanger

Mônsterior

Język unerst jest językiem, który tworzę od 2003 roku, jednak w ostatnim czasie zarzuciłem prace nad nim na rzecz języka apenińskiego, który jednak nie przypadł mi do gustu.
Zacząłem więc na nowo zajmować się unerstem; zreformowałem pisownię oraz słownictwo a także pewne elementy gramatyki i przyszedł czas, aby go Wam zaprezentować.
Kilka informacji wstępnych: sama nazwa języka (locucent Unerst {lɔxuxɛ~ unɛrst}) znaczy tyle co "język pierwszy". Unerst bowiem to liczebnik porządkowy od liczby 1 (un). Skąd nazwa? Nie czuję chwilowo potrzeby, aby wymyślać lepszą, a unerst jest pierwszym językiem planowym, którym zająłem się, można by rzec, na poważnie i moim ulubionym, czyli pierwszym. Nie jest możliwe zakwalifikowanie go do którejkolwiek z istniejących rodzin językowych, ale leksykalnie najbliżej mu do języków romańskich, choć do ich grupy nie należy. Język posiada trzy liczby, trzy przypadki, cztery czasy (dwa przeszłe, teraźniejszy i przyszły) a akcent może padać na każdą sylabę, jednak najczęściej jest to sylaba druga od końca.
Unerst używa alfabetu łacińskiego wzbogaconego o kilka diakrytyków a zubożałego o litery, które zwyczajnie nie były potrzebne do jego zapisu. Oto i on:
Aa, Bb, Cc, Ċċ, Dd, Ee, Ff, h, Ii, Ll, Mm, Nn, Oo, Ôô, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Uu, Vv, Xx, Yy
Litery, które dodano to: 'ċ' i 'ô' a te, które odjęto to: 'g, j, k, w, z'.

Fonetyka: nazwa litery:
a (a) a (a)
b (b) be (bɛ)
c (x) ses (sɛs)
ċ (ʦ) sis (sis)
d (d) de (dɛ)
e (ɛ) e (ɛ)
f (f) fíe (fijɛ)
h (nie ma własnego brzmienia; jest używane tylko w wieloznakach) ca (xa)
i (i, j) i (i)
l (l) el (ɛl)
m (m) mes (mɛs)
n (n) nes (nɛs)
o (ɔ) o (ɔ)
ô (dyftong 'wa') o cenuod (ɔ xɛnwɔt)
p (p) pes (pɛs)
q (k spalatelizowane) qu (k.ü)
r (r) res (rɛs)
s (s) sies (sjɛs)
t (t) te (tɛ)
u (u, w) u (u)
v (v) ve (vɛ)
x (xs) ex (ɛxs)
y (ɨ) fops (fɔps)

W pisowni unersta używa się tez wieloznaków:
áu (ã)
ent (ɛ~) na końcu wyrazów (ɛnt) w pozostałych przypadkach
eu/éu (ju)
ch (k)
chc (ʧ)
chċ (ʧ spalatelizowane)
chs (ʃ)
dh (ʥ)
ôa (ɔ: )
ôan (ɔ~)
que (wariant graficzny 'q' dla 'k.' stosowany na końcu wyrazów)
qu (k.ü)
ss (z)
sċ (ss)
uu (wu, uw) [bądź (u) w wyrazach typu 'tauumf' (sieć), które, jeśli występowałoby w ich pisowni 'u' (taumf) mogłyby być błędnie przeczytane. W tym przypadku jako <tawmf>; poprawnie jest zaś <taumf>]

W pisowni używane są też znaki 'á, é, í, ó, ú', których jednak nie umieszcza się w alfabecie, a ich użycie zostanie przeze mnie objaśnione, kiedy będe mówił o akcencie. Dodam jeszcze tylko, że spółgłoski 'ċ, n, s' nie ulegają palatelizacji, gdy poprzedzają 'i' bądź 'í'.

Cóż, na razie to wszystko. Jeszcze tylko przykładowy tekst:

Avvusys vrechc olbecaqu em e'Deus Atolqusséuod oem e'pocanys.
No olnasíus at tequ, traqe'sis pocanys olbecaqu - tirt ortar tcontíu, de atolusemembô qe'sis vellé, est derverenuod certaviffô Deusuod aiuto'sis.
Certett arttô ett oles e'veritusa. No'sis livin es ebenementuod aviffô obót am-ett e'chuqfest, de certpart no'sis derv á tcontys es emporté. Sepiritusysuod derverus essétt nurtumvre. Meatrô ciedust Napsôaluod smolchincvre aviffô Terauod. Anceloys, renolsys, sepiritusys cri á certcri mío plôan. Certdiptuod plôan. Corchlo, tra am-ett Terá, no oltequs, qe am-ett plôan parlaré - no tequ, de loic es part.
Certett vu no'sis morter, chorc no oemv im e'Napsôal arttô Silesôal, no techvra atolusemembô'sis, qe esp e'secret.
Vonder so vellé at oem ner e'Deus emsique em sô e'livin, equsétis tra Saxesċerianysuod metorrô! Em Ffíernus, 20 Môult'sis 1890 a. af 18:á:00; em e'Sttotenbôicheir ner Araban'sis Ierst Alé im e'eseaerus obót e'Saxesċerianys.

P.S. Tak jeszcze na wszelki wypadek:
Post marté dhioiauod, atolusemembô, qe es feristprôuod, coltco, istallío verituod prefrondeys, ornċys á certcri vodka,
serqus (życzy) serqu (życzą)
XYZ xD

Timpul

No a arbastyjski? Wink

Ups... czy może to ten sam? Confused

Vilén · Gość

Mônsterior

Na początku pragnę pogratulować spostrzegawczości Smile

Ale muszę rozczarować wszystkich zwolenników teorii spiskowych, bo Piotrek i ja to dwie różne osoby. Owszem, unerst pochodzi od arbastyjskiego, ale nie jest arbastyjskim.
Nad 'ląhuhę Arbastian" pracowałem wraz z Piotrkiem, ale po pewnym czasie, stwierdziliśmy, że to, co on ma do zaproponowania, rozmija się z moim poglądem na tworzenie języka.
Nie podobała mi sie dziwna pisownia itd. itd. ale nie chciałem zbytnio ingerować, bo byłem twórcą jezyka tak jakby "na doczepkę". Zmieniłem więc pisownię dla własnych potrzeb, a potem wpadłem na pomysł, żeby zmienić inne rzeczy, które mi nie leżą i tak narodził sie unerst.
O tym forum i o tym, że Piotrek tu pisał dowiedziałem się, kiedy mi powiedział, że poprztykał sie z kimś o Arabastię. Z ciekawości zajrzałem na forum i po jakimś czasie się zalogowałem. Zaprezentowałem apeniński, który jakos mnie nie zachwycał.
Piotrek powiedział, że nie ma nic przeciwko prezentacji unersta, bylebym tylko nie pisał nic o Arabastii (nawet nie miałbym na to czasu!), bo to jego działka, a ja się nigdy coworlderstwem nie zajmowałem, Arabastia, szczerze mówiąc, mało mnie interesuje i chciałem Wam tylko zaprezentować, moim zdaniem, lepszą wersję, całkiem fajnego języka.
Tyle Wink

Vilén · Gość

pittmirg

Transkrypcję fonetyczną przyjęło się pisać w nawiasach kwadratowych [ ]. Palatalizację oznacza się w IPA literą <j> w indeksie górnym, np. [tʲ].

Jan van Steenbergen

Rémy

Ja bym proponował skoncentrować się na języku, a nie na tym, kto jest jego autorem Wink

Mônsterior

Mônsterior

Assons (akcent)
Wprawdzie długo się zbierałem, ale w końcu piszę.
Tematem tekstu będzie wspomniany w nagłówku akcent wyrazowy.
W unerście akcent jest dynamiczny, ale bywa też iloczasowy. Jest ruchomy pod względem morfologicznym, oksytoniczno-paroksytoniczny /ze wskazaniem na ten drugi/ (nie da się tego stwierdzić jednoznacznie, gdyż równie często pada na przedostatnią jak i ostatnią sylabę wyrazu).
Zdarzają się też jednak wyrazy, w których akcent pada na daną sylabę nie według reguł; słowem w unerście akcentowana może być każda sylaba (jednak najczęściej jest to sylaba przedostatnia bądź ostatnia, co już zostało napisane wcześniej).
Do zaznaczenia nieregularnego akcentu używa się znaków: á, é, í, ó, ú.
W unerście samogłoski to a, e, i, o, u, y. Dlaczego więc nie używa się ý'?
Bo akcent nigdy, przenigdy nie pada na samogłoskę 'y'.
Litery specjalne
- ô. o cenuod (twarde) jest bardzo specyficzne. Nie dość że jest dyftongiem, to jeszcze obdarzonym własnym akcentem. Jeśli w jakiejś sylabie występuje 'ô', akcent pada właśnie na nią. Jeśli jest inaczej, zaznaczone będzie to w pisowni poprzez á, é, itd.
- í. i assonsuod (akcentowane) nie służy jedynie do zaznaczenia akcentu sylaby, w której występuje. Jeśli stoi przed samogłoską, odróżnia ją od takiej, przed którą występowałoby zwyczajne 'i'. Np. -ia przeczytamy jako "-ja", a -ía jako "-ija". í nigdy nie występuje przed ani po 'y'.
- ú. u assonsuod (akcentowane) jest literą specjalną, gdyż występuje najrzadziej spośród akcentowanych.
Przykłady wyrazów z akcentami:
- ápsavvus (król)
- esepésialor (specjalność)
- naísabusa (flaga)
- polisión (policja)
- tusċúnusa (urok)

Zdarza się, że akcent zmienia znaczenie wyrazu. Np.
- Selovasión (Słowacja)
- Selóvasion (Słowenia)

Mônsterior

Liczby i zaimki osobowe
Z tym tematem wiąże się pasmo udręki, bowiem wykombinowanie czegoś oryginalnego a jednocześnie łatwego w użyciu (w temacie zaimków osobowych) proste nie jest.
Po wielu próbach i błędach ustaliłem, że unerst będzie posiadał trzy liczby gramatyczne. Nazywają się one:
- nurtum unerst (liczba pierwsza)
- nurtum tôrst (liczba druga)
- nurtum trést (liczba trzecia)
Pierwsza to liczba pojedyncza, druga mnoga a trzecia... no właśnie.
ZAIMKI
n.u.
1) io - ja
2) so - ty
3) av, ená - on, ona
ett - ono

n.t.
1) no - my
2) vo - wy
3) avés, enás - oni, one
ett - ona

n.tr.
1) ortar - oni
2) otear - one

I tak:
'no' to liczba mnoga od 'io'. 'vo' to liczba mnoga od 'so'. 'avés' to liczba mnoga od 'av'. 'enás' to liczba mnoga od 'ená'. 'ett' to liczba mnoga od 'ett'.
Od czego liczbą mnogą są więc 'ortar' i 'otear'? Także (kolejno) od 'av' i 'ená', ale tylko w pewnej wyjątkowej sytuacji.
Ją jednak opiszę w następnym temacie (będzie dotyczyć rzeczownika), bo generalnie z tym jest trochę pisania.

jasnysfinks

Liczby i zaimki osobowe to trochę za mało jak na prezentacje języka. Nadal nie wiadomo nic o czasowniku i rzeczowniku poza liczbami oczywiście. czekqam na wiecej informacji.

Timpul

Mônsterior

Matatehu Markzum

Czekam na więcej informacji...
Bardzo mi spodobała się próbka tekstu w języku unerst...
hehe jak się na niego patrzy i czyta... w każdym badź razie dla mnie miód, cud i ogóreczki Very Happy