Conlanger

Kamil M.

Co do rzeczowników: przerwa. Teraz trochę o zaimkach osobowych przy odmianie czasowników.
Samą odmianę czasowników opiszę później.

Zasadniczo zaimki w odmianie występują w formie prefiksów - i te w Abs., i w Erg. Budowa czasownika z prefiksowanymi zaimkami wygląda schematycznie tak:
Abs.-Erg.-czasownik
Kilka przykładów z czasownikiem meštati [meʃ.ˈtaː.tɪ] - być bitym
meštu - bije (ktoś kogoś) [meʃ.ˈtu]
kimeštu - jestem bity [ki.meʃ.ˈtu]
kameštu - ktoś jest bity przez mnie [kə.meʃ.ˈtu]
kimmeštu - bijesz mnie (jestem bity przez ciebie) [kim.meʃ.ˈtu]
mikmeštu - biję cię (jesteś bity przez mnie) [mix.meʃ.ˈtu]
cazmeštu - biją was [t͡saz.meʃ.ˈtu]
litmeštu - bijecie go/ją [lit.meʃ.ˈtu]
nasmeštu - on bije nas [nas.meʃ.ˈtu]

Wykaz prefiksów:
SgAbs: 1. ki- 2. mi- 3. li-
SgErg: 1.k(a)- 2. m(a)- 3. s- (la)-

PlAbs: 1. na- 2. ca- 3. za-
PlErg: 1. n(i)- 2. t- (ci-) 3. z(i)-

Krótkie wyjaśnienie, co do formy dla Erg: jeśli używamy jednocześnie Abs i Erg przy jednym czasowniku, to bierzemy formę bez nawiasu (limmeštu). Natomiast jeśli występuje tylko Erg., bierzemy formę z nawiasu (mameštu).

pittmirg

Hm, czyli jeżeli jako argument absolutywny albo ergatywny występuje pełna fraza rzeczownikowa, naonczas nie występuje prefiksowany zaimek na czasowniku? Dajmy na to, meštu wymusza pełne frazy rzeczownikowe jako argumenty, lismeštu nie współpracuje ani z pełną frazą absolutywną ani z ergatywną, itd.

Przydałoby się ładnie opisać też, jak to funkcjonuje w narracji i dłuższych zdaniach. Smile

Kamil M.

Kamil M.

Ot takie pomysły...
Czasowniki przechodnie mogą przyjąć do trzech argumentów. Nieprzechodnie posiadają tylko jeden (w Abs.). Zdarza się jednak, że te ostatnie dostają argument w Erg i przybierają inne: przenośne, idiomatyczne lub sprawcze znaczenie.

Zilustruję na przykładzie czasownika ver'ati - biegać.
'ayan ver'u - człowiek biega
so'ek ver'u - pies biega

Wszystko gra: wykonawcy czynności są w Abs., brak drugiego argumentu. A teraz dodanie argumentu w Erg:
'ayan ver'u so'kax - człowiek ucieka przed psem (dosł. człowiek jest biegany przez psa)
so'ek ver'u 'enax - człowiek wybieguje* psa (dosł. pies jest biegany przez człowieka)
Podobnie: 'ayan sepru - człowiek schodzi -> 'ayan sepru corrax - człowiek ukrywa się przed wojownikiem (idiom)

Można zauważyć, że w ostatnim przypadku nie można powiedzieć w ten sposób "człowiek ukrywa się", bo przy braku argumentu w Erg. fraza będzie znaczyć "człowiek schodzi", dlatego tego typu konstrukcje są używane wyłącznie w pewnych sytuacjach.

*Chodzi o sprawienie, że pies biega, może sobie pobiegać.

[EDIT]
I jeszcze takie inne: z czasownika nonlati - płakać:
Linonlu ama! – On(a) płacze przez ciebie!
Ki'ênnol aci... - Wzruszyliście mnie...