Forum Conlanger Strona Główna Conlanger
Polskie Forum Językotwórców
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Rodowód nazwiska "Giertych"

 
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Wto 12:34, 14 Sie 2007    Temat postu: Rodowód nazwiska "Giertych"

W związku z ostatnim odejściem naszego ministra edukacji, na świat wyjść mogły nowe językoznawcze spekulacje dotyczące rodowodu jego nazwiska, w większości oparte na pracach znanego niemieckiego slawisty F. Vierseitchena, autora dzieł takich jak "Wpływ mówienia z pełnymi ustami na rozdział spółgłosek twardych i miękkich w językach słowiańskich" oraz kontrowersyjnej książki historycznej "Druga wojna światowa jako boska kara za polską reformę pisowni z 1936".

Jednak pierwsze spekulacje sięgają znacznie dalej. Podświadoma kompetencja językowa każdego użytkownika polskiego jest w stanie wykazać, że słowo "Giertych" ma powiązania ze słowem "Gagatek", jednak do tej pory derywacja fonologiczna wyglądała następująco:

[gagatɛk]
1. Usunięcie "agatek": [g]
2. Wstawienie "iertych": [gjɛrtɨx]
[gjɛrtɨx]

Analiza Viertseitchena sięga jednak znacznie dalej. W nawiasach podaję odnośniki do komentarzy na temat realności i występowania opisywanych procesów derywacyjnych.

[gagatɛk]
1. Usunięcie "g" międzysamogłoskowego (1): [gaatɛk]
2. Wstawienie "r" (2): [garatɛk]
3. Synkopa (3): [gartɛk]
4. Spirantyzacja (4): [gartɛx]
5. Redukcja samogłosek (5): [gartəx]
6. Podwyższenie wartości samogłosek (6): [gɛrtɨx]
7. Palatalizacja (7): [gjɛrtɨx]
[gjɛrtɨx]

Co bardziej zorientowani wiążą nazwisko "Giertych" z nazwą popularnej książki "Ferdydurke". Przypadek? Ależ nie!

[fɛrdɨdurkɛ]
1. Lenicja "f" do "h" (8): [hɛrdɨdurkɛ]
2. Udźwięcznienie "h" (9): [ɦɛrdɨdurkɛ]
3. Przejście dźwięcznego "h" do "g" (10): [gɛrdɨdurkɛ]
4. Derotyzacja i wydłużenie samogłosek (11): [gɛːdɨduːkɛ]
5. Przejście długiego "u" do "y" () (12): [gɛːrdɨdɨkɛ]
6. Haplologia (13): [gɛːdɨkɛ]
7. Spirantyzacja (4): [gɛːdɨxɛ]
8. Apokopa (14): [gɛːdɨx]
9. Ubezdźwięcznienie "d" i kompensacyjne wtrącenie "r" (6): [gɛrtɨx]
9. Palatalizacja (7): [gjɛrtɨx]
[gjɛrtɨx]

Istnieje duże prawdopodobieństwo jednak, że nazwisko naszego byłego chwalebne ministra edukacji ma pochodzenie klasyczne. A ściślej, greckie.

[ɛrɔtɨka]
1. Wtrącenie "h" (15): [hɛrɔtɨka]
2. Udźwięcznienie "h" (9): [ɦɛrɔtɨka]
3. Przejście do "g" (10): [gɛrɔtɨka]
4. Spirantyzacja (5): [gɛrɔtɨxa]
5. Apokopa (14): [gɛrɔtɨx]
6. Synkopa (3): [gɛrtɨx]
7. Palatalizacja (7): [gjɛrtɨx]
[gjɛrtɨx]

Ostatnią, i najbardziej kontrowersyjną teorią wysuwaną przez Viertseitchena jest pochodzenie nazwiska od frazy "gej skryty", nadanej prawdopodobnie przez władze carskie lub cesarskie jako nazwisko odzwierciedlające charakter członków rodziny o owym nazwisku.

[gɛj skrɨtɨ]
1. Metateza (16): [gɛj strɨkɨ]
2. Jeszcze jedna metateza (16): [gɛj srtɨkɨ]
3. A co mi tam, jeszcze jedna (16): [gjɛsrtɨkɨ]
4. Synkopa dla odmiany (3): [gjɛrtɨkɨ]
5. Spirantyzacja (4): [gjɛrtɨxɨ]
5. Apokopa (14): [gjɛrtɨx]
[gjɛrtɨx]

(1) Stwierdzone w językach romańskich, m. in. "maestro" of "magister"
(2) Por. angielskie linking / intrusive "r"
(3) Por. angielski i języki romańskie
(4) Popularny proces w wielu językach świata, m. in. arabski, proto-germański
(5) Por. angielski
(6) A czemu nie? ;)
(7) Języki słowiańskie, oczywiście
(8) Stwierdzone w hiszpańskim
(9) Zapożyczenia słowiańskie
(10) Stwierdzone m. in. w rosyjskim
(11) Por. angielski, niemiecki
(12) Stwierdzone w prasłowiańskim
(13) Stwierdzona w łacinie
(14) M. in. angielski, hindi
(15) Greckie "h" przed samogłoskami na początku wyrazu... akurat nie w tym wyrazie, ale co tam ;)
(16) Stwierdzona w wielu językach, m. in. angielski, hiszpański

Uwaga #1: Mam nadzieję, że nikogo nie uraziłem :)
Uwaga #2: Wiem, że "synkopa" po polsku odnosi się do węższego procesu niż ten sam termin w angielskim, ale chrzanię to.
Uwaga #3: Ogromne podziękowania do [link widoczny dla zalogowanych] za inspirację.


Post został pochwalony 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Wiktor




Dołączył: 23 Cze 2006
Posty: 376
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 2 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Bolesławiec

PostWysłany: Wto 14:18, 14 Sie 2007    Temat postu:

O! Został odwołany, dobrze wiedzieć (nie oglądam telewizji, tyle; a Angorę wypuszczają w poniedziałek...)

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Pijotrfieczerst
Gość






PostWysłany: Wto 18:16, 14 Sie 2007    Temat postu:

"Angora" - pismo bogów!
A co do giertycha; nazwisko to można w takim razie wywieść nawet od słowa "kupa" jeśli by korzystać z wyżej podanego sposobu :wink:
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Wto 18:21, 14 Sie 2007    Temat postu:

Cytat:
A co do giertycha; nazwisko to można w takim razie wywieść nawet od słowa "kupa" jeśli by korzystać z wyżej podanego sposobu Wink


Zachęcam do prób. Smile


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Tomassen




Dołączył: 06 Sty 2007
Posty: 201
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 1 raz
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Kańczuga

PostWysłany: Śro 18:50, 15 Sie 2007    Temat postu:

Cytat:
[ɛrɔtɨka]

Cytat:
[gɛj skrɨtɨ]


Laughing Padłem hahahahaha Very Happy


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka Wszystkie czasy w strefie GMT
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin