Conlanger

Canis

Język cerawnejski to mój drugi w 100% naturalistyczny conlang. Pierwszy, zimny, oddałem Dynozaurowi do profesjonalnego wykonania. Dostaję jednak co jakiś czas informacje o pomysłach, dzięki czemu się uczę. Zimny to wywalisty conlang, ale nie całkiem spełnia to, co chciałem z nim zrobić na początku.
Cerawnejski spełnia moje najmroczniejsze fetysze i jest przy tym naturalistyczny. Zapraszam.

Nazwa wywodzi się z greckiego słowa "κεραυνός" - jest to język "pioruński" (pieroński Razz

).

-------------------------
Podstawą jest nie PS, ale SCS. Z tym, że wcale nie do końca - wygląda na to, że cerawnejski wziął się z jakiegoś SCSa, w którym nie było gammienia i w którym słowa typu TraT przybrały formy albo TrT, albo TaraT. Tak czy inaczej - podstawą jest troszkę zmodyfikowany SCS.

Niektóre procesy dobierałem tak, by bardziej przypominał polski. A ortografię i częściowo wymowę - by ukraiński. To jest taki język środkowosłowiański. Razz

Copypasta pomysłów przemian:
1. przejście SCS ѣ:
¬ a) w я przed д (дѣва → дява; "dziewczyna")
¬ b) w я przed т (тѣло → тяло; "ciało")
¬ c) w а w innych miejscach (слѣдъ → слат; "ślad")
¬ d) w końcówkach fleksji w e (M. влькъ, Msc. вльцѣ → M. влек, Msc. влеце; "wilk", "wilku")...
¬ e) ...lub w є (M. лѣто, Msc. лѣтѣ → M. лато, Msc. лацє; "lato", "lecie").
2. przejście SCS Ь:
¬ a) w е między spółgłoskami i w niektórych innych słowach (црькꙑ → цреки → церки; "cerkiew")
3. SCS Ъ w większości pozycji wypada, w niektórych nieregularnie przechodzi w и, е czy у
4. przestawienia typu градъ → гарт (gród), бракъ → барк (ślub)
5. ubezdźwięcznianie w wygłosie słowa z uwzględnieniem w ortografii, np. чѧдь → чęц ("ludzie") zamiast чęѕ
6. epenteza:
¬ a) j tylko przed i, e, ę oraz и (іті → їц; "iść"/ єтєръ → єтер; "pewien")
¬ b) x przed a, ą, u (язъ → хас; "ja"/ ѫгль → хąгил; "węgiel"/ уста → хуста; "usta")
¬ c) ў przed o (отъ → ўот; "ot")
7. osłabianie і do и po spółgłoskach т, д, с, з, ц, ѕ (дівьнъ → дивен; "dziwny")
8. wałczenie w wygłosie (слꙑшалъ → слишаў)
9. przejście SCS ѫ (ǫ czy innym zapisem õ) w ą (ą czy innym zapisem ã)
10. podobna do polskiej, asynchroniczna wymowa samogłosek nosowych, stwarzająca gigantyczne kontrowersje przy planowaniu ortografii - prawdopodobnie dołączenie litery pokroju ң lub м będzie nie do ominięcia:
¬ a) SCS. M. рѫка ("rõka") → cer. M. рąка ("rãŋka"), SCS. B. рѫкѫ ("rõkõ") → cer. B. рąкąң ("rãŋkãŋ")!
¬ b) nowe samogłoski nosowe (na końcu najczęściej z м): SCS. бѣсьнъ → басен → басę(м) (ẽ) "opętany"; чинъ → чім (ĩ) "szyk", "porządek"
11. przejście ти/ті/ть/тє w ц (гънаті → гнац; "gnać"), w kombinacjach z jotowanymi w ortografii zostawia się т
12. podobnie ди/ді/дь/дє w ѕ (вєдє → веѕе), w kombinacjach z jotowanymi w ortografii zostawia się д

-----------------------------------
Co ciekawsze słówka powstałe przez te przemiany:

* пални palny - pełny
* хас chas - ja
* пержѕе perždze - przed
* церве cerve - krew
* жарбę żarbę - źrebię
* парвада parvada - prawda
* варта varta - wrota
* хурто churto - jutro
* хусилшац chusylšac - usłyszeć
* велна velna - fala

Chętnie przyjmę wszelkie skargi i pochwały, jakie macie. Zapraszam do komentowania Smile

Feles

Canis

Pingijno

Feles

Canis

Apostrof jest dla zaznaczenia przyduszonego, silnego "j".

~~~~
Jer twardy: wypada tylko w niektórych miejscach, tzn. głównie na końcu, tam, gdzie jest kompletnie zbędny (istniał w SCSie dla zachowania otwartości słowa). W innych wypadkach zostaje, a nawet pojawia się. W pozycji silnej jer twardy ma wymowę [ɤ] (jak w bułgarskim), w pozycji słabej jest to szwa. Przykłady: въ ("w"), сътворіў ("stworzył").

"щ": domyślnie [ʃts], w praktyce raczej w stronę [ʂ.s], oczywiście [ʂ] jest tylko alofonem /ʃ/.

Miejscami wypadają nosówki, w innych miejscach pojawiają się nowe. Przykład: "w dwutysięcznym dziesiątym" to "въ два тисещęң ѕесęтом", gdzie w "тисещęң" (ty-sesz-seng) pierwsza samogłoska nosowa wypadła, a druga przeciwnie, została wręcz podkreślona ([ŋ]).

Canis

Daję znać, że idea języka nie upadła, i że chcę go kontynuować.

No tak - wtórne zmiany typu CrC → CrvC → CrC → CvrC wymagają bardziej kompleksowego usprawiedliwienia. My przyjmujemy, że język naturalistyczny powinien rozwinąć się w czasie "do teraz" - np. na bazie prasłowiańskiego dajemy mu te tysiąc pięćset lat, czy ile. A ja myślę troszkę o czym innym - po pierwsze, nie z PS, a z SCS, a po drugie, nie tysiąc lat mu daję, tylko więcej, co usprawiedliwi dziwaczne zmiany, które bezpośrednio do przejścia są nierealne.

O ile tak chcę, bo mogę po prostu zrobić jak w innych słowiańskich i niech żyje nuda, realizm i schematy - nie żeby naturalne były realistyczne, ale o tym już była mowa...

Nie wiem, ile lat mu chcę dać - powiedzmy 1500 od czasów SCS, co oznacza, że cerawnejski jest slavlangiem z alternatywnej historii połowy trzeciego tysiąclecia. Zmiany jednak będą musiały wtedy w całym języku zajść dalej. Nie tylko w przemianach fonetycznych i gramie, ale też w składni.

Podstawowa tendencja to upraszczanie gramatyki w językach pokrewnych SCSowi, np. w bułgarskim. Z tego powodu bajerków typowych dla SCS zostanie nam niewiele. Do rzeczy. Liczba podwójna zmieni funkcję w honoryfikatywną. Po rosyjsku mówimy "wy" do osób wyżej autorytetem - w cerawnejskim używamy liczby podwójnej. Ва їмаце дом своj - pan ma własny dom! W podobnej funkcji do polskiego zostaje wołacz - nie używa się go do imion, używa się go do określania osób po formach rzeczownika (tygrysie!), do tytułów (profesorze!), do zwrotów publicznych (Janie!) i do....ubliżania (kretynie!).

Durniu, jeśli nie przyjdziesz, to pan profesor urwie ci łeb! - Дурню, хаще ні пірѕеши, то профессори сървеце твоją главą!

Pewnie wszystko robię źle, ale chyba trzeba zrobić nooblang, by zrobić potem dobry język krok po kroku. Po kolei... po kolei.

Mônsterior

SCS mam świeżo za sobą , nie chcę doń wracać, ukraiński to ciągle moja miłość i muszę stwierdzić, że faktycznie sporo tu do niego ortograficznych odniesień.
Rozumiem, że apostrofu używa się nie tylko po wargowych [b, m, v, p, f] i głosce [r] jak w ukraińskim, ale zawsze, kiedy ma zaznaczać obecność joty + samogłoski?
Czy apostrof zawarty jest w alfabecie?
Czy możesz podać pełny alfabet?
A, no i oczywiście w ukraińskim dochodzi obecność apostrofu w wielu wyrazach zapożyczonych (ale bardzo niekonsekwentnie) i w przedrostkach jak np. roz-, z- itp.
Czepiam się tego apostrofu tak dlatego, że z jednej strony mnie fascynuje, a z drugiej szczerze go nienawidzę i chętnie wywaliłbym go z pisowni Wink

Canis

No, zarówno wymowa, jak i pisownia to inspiracja ukraińskim, chociaż np. nosowe samogłoski ã, ẽ zapisujesz jako ą, ę (ją, ję). Co ciekawe, przejechałem Ukrainę i jedyne miejsce, gdzie usłyszałem [ɪ], to miejsce gdzie teraz jestem, Krym... a jak wiecie, na Krymie mówi się albo rosyjskim, albo surżykiem...

Btw. jak jest z wymową ukraińskiego в? Bo przyjechałem do [kɪjiɸ], a tam [kɨʝiw], widziałem na mapie miasto [eɸpatorija], a z głośników [ɛwpatɔrija]...

Więc tak: apostrof rozdziela dwuwargowe (te co wypisałeś), NIE [r], w złożeniach typu mjV, bjV, pjV, vjV, fjV i innych, w tym w zapożyczeniach (np. їстор'я). Przypominam, że słowa zaczynające się na "a", "ą", "у" rozpoczyna [h] "х" - należy to interpretować jako wpływ języka religijnego - z greckiego lub jakiegoś innego. (ale w polskim też tak chyba było - hale! hejże! VS ale! ejże!). Rozdziela też w słowach typu "zjeść".

Pełny alfabet na razie mam nieustalony, bo moja wiedza o językach słowiańskich jest, chociaż "jeszcze nie ta", to gwałtownie się rozwijająca... ale to, co mam, to taki projekt:

[link widoczny dla zalogowanych]

--
Co do wspomnianych uproszczeń:
- zostaje liczba podwójna, ale w zmienionej funkcji (patrz poprzedni post),
- z przypadków zostają mianownik, biernik, dopełniacz, celownik w stanie zaniku, narzędnik przyjmuje formy miejscownika stając się prepozycjonałem, wołacz zostaje w funkcji takiej, jak po polsku (patrz post wyżej).
- wypada aoryst, wypada perfekt, wypada przyszły perfekt, zostaje pluperfekt (nie mam dostatecznej wiedzy na temat tych wywalonych - a aż tak nublanżyć nie chcę - nie chce mi się też myśleć co jak działa, skoro nie wiem i szybko się nie dowiem)

Z innych zmian:
- wypada -t, które zachował rosyjski (бості bóść - бодą - боѕеши - боѕе)
- znikają też pełne formy przymiotnika, długie w obu funkcjach, bez "j" (добр - добриj => добри чловек* - чловек добри)

Ха кто їма нова** пса? - Kto ma tego nowego psa?

*Wg moich reguł powinno być чловак, ale że tego nie zauważyłem w słowiańskich, to jest чловек, a reguły zaniku jaci poprawię potem.
**Nie wiem, czy tu powinno być нова, czy новаєго - nie ogarnąłem jeszcze tego w SCSie, jak ogarnę to dam znać, chyba że ktoś mi to wytłumaczy.

Mônsterior

Dynozaur

Mônsterior

Wątpię, że zaniknie, bo nawet w wyrazach zapożyczonych, w których na logikę powinno być [g], jest [h].
A to wszystko właśnie pod wpływem języka rosyjskiego i ustaleniem pisowni wielu wyrazów spornych przez г zamiast ґ.
Dynozaur, a co jest nie tak z [g]? Przecież to jest dźwięk wyparty w ukraińskim przez [h], wcześniej jego występowanie było zupełnie normalne.

Dynozaur

Mścisław Ruthenia

Canis, masz jakiś przykład?