Conlanger

bandziol20

Cóż mogę powiedzieć... dobre pytanie to połowa odpowiedzi Cool

bandziol20

Zastanawiałem się nad tym "przez" w języku polskim.
Sądzę, że przejście przez > bez to była reakcja alergiczna na mazowieckie wciskanie ś / ź po b, p, w - np. psiasek, psiwo, bziały, zilk.
(przydałby mi się geograficzny rozkład gwar z tym przejściem)
Idealne warunki w czasie do tego przejścia mz wystąpiłyby , gdy RZ :
a) brzmiało jak obecnie (a przynajmniej z przewagą elementu szumiącego)
b) było jeszcze miękkie,
natomiast "bez" już stwardniało albo właśnie twardniało (z pierw. *biez).

BTW :
Pod względem semantycznym ciekawe jest to złączenie w jednej postaci :
znaczenia przestrzennego (through) : np. przez las ( *czrzez)
i znaczenia logicznego (because of) : np. przez nieuwagę (*prze).

Dynozaur

bandziol20

Dynozaur

bandziol20

bandziol20

Tak już trochę poza tym zastanawia mnie para wyrazów : (o)prócz - precz.
Wygląda mi jakby były ze sobą jakosik powiązane (no ale jak ?), a i nie wiem od czego pochodzą Question

Leto Atryda

W "precz" musiał być kiedyś jer, porównaj rosyjskie "procz" (прочь). Według Borysia postać z /o/ jest pierwotna, a jer został wprowadzony przez analogię do "won" (вънъ).

bandziol20

Heh... uwielbiam to : 2 zdania = 2 poglądy

Leto Atryda

Nie tyle dwa poglądy, co dwa momenty w czasie.

Najpierw było /o/, później pod wpływem analogii przeszło w jer twardy - fonetycznie zapewne /ɤ/, a później w rosyjskim jer przeszedł spowrotem w /o/, ale w polskim i czeskim w /e/ a w bułgarskim pozostał bez zmiany.

bandziol20

Oki : możliwe, że tak było, że prOč było pierwsze (chyba że było drugie Confused

).
W słoweńskim jest proč, w górnołużyckim preč, w czeskim - pryč (ciekawa forma Razz

).
Wydaje mi się, że w prapolskim były co najmniej dwie formy, z których się właśnie wykluło : precz - z jeru, prócz - z o.
Hm.. czyżby się to dopiero w polskim tak wyspecjalizowało na kierunkowy precz i spoczynkowy prócz ? Rolling Eyes