Conlanger

Dynozaur

...Życzę wszystkim.

Ale nie w tym rzecz.

Chodzi mi o ciekawe użycie dopełniacza w tym wyrażeniu. I zastanawiam się - jak to jest w innych językach. Jakie przypadki są używane w takiej "życzącej" funkcji (zwłaszcza w językach o rozbudowanym systemie przypadków)? Jaki przypadek byłby w takiej funkcji najodpowiedniejszy (z tych, co znam, najbardziej mi w tej roli pasuje rozdawacz [Partitivus]).

Skąd się wzięło takie zastosowanie dopełniacza, w ogóle?

Nurtuje mnie to.

Toivo

Dynozaur

lehoslav

Ostatnimi czasy czasowniki z rekcją dopełniaczową w dopełnieniu bliższym (przynajmniej ich spora część) tracą ją na rzecz biernikowej. Moja intuicja językowa nie akceptuje takich form (nie wiem czy w przypadku wszystkich takich czasowników, ale na pewno dotyczy to niektórych, a zwłaszcza czasownika "używać"), jak jest u Was?

pittmirg

Mój idiolekt jest pod tym względem (jak i niektórymi innymi) dość "książkoidalny"; czasem zdarza mi się użyć biernika z używać, słuchać, szukać, ale przeważnie jest to dopełniacz. Co nie znaczy, że regularnie nie słyszę biernika z np. używać u innych osób. Sporadycznie też mam biernik z czasownikiem zaprzeczonym, jeżeli dopełnienie poprzedza ten czasownik. Chyba też biernik jest u mnie bardziej prawdopodobny w przypadku drobiazgu zaimkowego typu "to", "co" niż rzeczowników.

Z przykładów ze [link widoczny dla zalogowanych] na dobrą sprawę kosmicznie brzmi dla mnie tylko "Paweł zaniedbuje obowiązków" i "daj mi długopisu". Raczej bym też powiedział "kupiłem chleb", bo dla mnie stał się on rzeczownikiem policzalnym.

Toivo

Rzeczywiście, jest taka tendencja. Możesz podać więcej przykładów? Ja znam jeszcze "szukać". Sam tak nie mówię, ale nie widzę w tym nic złego - normalne tendencje języka do uproszczenia się.

Jeszcze taka mała dygresja-ciekawostka:
W fińskim teoretycznie jest tak, że Akkusativ dajemy wtedy, gdy dopełnienie bliższe wyraża konkretny obiekt, a Partitiv, gdy jakąś nieokresloną część czegoś. Czasem może to zmieniać znaczenie, np.
Luen kirjaa (Part.) - Czytam książkę.
Luen kirjan (Akk.) - Przeczytam książkę.
Katson televisiota (Part.) - Oglądam telewizję.
*Katson television (Akk.) - Oglądam telewizor.

Niestety w praktyce czasem bardzo trudno określić czy dopełnienie jest "określone" czy "nieokreślone". Ale jak już mówiłem to dygresja, bo to właśnie nie dotyczy rekcji.

spitygniew

Cyryl i Metody

bandziol20

lehoslav

pittmirg

Dynozaur

Jest taki prosty sposób - jeżeli nie wiesz, czy w danej sytuacji jest biernik, czy dopełniacz - podstaw w tej samej sytuacji jakiś rzeczownik żeński (zakończony oczywiście na -a). Odpowiedź przyjdzie sama.

Co nie zmienia faktu, że ta zmiana "daj mi długopisa" (przynajmniej mojem skromnem zdaniem) nie jest czymś, co wejdzie kiedyś w standard języka polskiego. Oj taki tam miejski "bazylekt" (niezmiernie podoba mi się to słowo).

pittmirg

Dynozaur

W przypadku "wody" jest to Genitivus Partitivus, oczywiście.

Połabizujemy się Razz

W połabskim bowiem, partytywna funkcja dopełniacza była bardzo szeroko rozwinięta, często używali nawet dopełniacza zamiast mianownika (przeradzało się to widocznie w coś w rodzaju określoności).

Feles

U mnie:
Szukam wody. Potrzebuję wody. Unikam wody.
Ale:
Zaniedbuję wodę. Używam wody/wodę. Daj mi wody/wodę.