Conlanger

Canis

[link widoczny dla zalogowanych]
Tutaj znajduje się układ klawiatury ahtialańskiej do załadowania w programie SC UniPad, z którego zawsze chętnie korzystam, gdy przechodzę na Windows.
Jako że RS ssie, jeśli ktoś zna lepszy hosting albo ma własny do użyczenia, to po pobraniu można układ udostępnić.

W niniejszym poście będę się już posługiwał cyrylicą, tak, jak być powinno na komputerach.

Dziś zajmiemy się słówkiem "ір", czyli mieć.

3. Stary, gdzie moje h?
ГОТ ХАГГЄР????????????
Słówko "ір" /ir/ jest jednym z tych starszych, nieregularnych (bez końcówki -vst) czasowników, które zachowują się dziwacznie. Przypomnę tylko zanim zaczniemy na dobre, że od niedawne to słowo piszemy łącznie z podmiotem posiadającym.

Przykład 1: Ірвар ір љурі адікув.
Posiadam ten ołówek.
Przykład 2: Варна ір адікув.
Mam ołówek.
Przykład 3: Љуна ір адікув.
Ty masz ołówek.
Przykład 4: Варна ір ірљу адікув.
Mam twój ołówek.

Jak widać, "ір" jest dość rzadką konstrukcją, która w niezmienionej formie funkcjonuje zarówno jako nieregularny czasownik i naklejka aglutynacyjna. Nie mam pojęcia, jak to wyjaśnię, skoro umiem tego użyć, ale nie wiem dlaczego i jak to działa... postaram się. "Ірвар", czyli "ір" doklejane przed zaimkiem, zmienia słowo z określenia osoby w kategorię określającą posiadacza, co absolutnie nie znaczy, że "ір" jako czasownik nie może być użyty. Dosłownie więc chyba można by to przetłumaczyć jako: "Moje posiadam" zamiast "Ja posiadam", przy czym zazwyczaj dla skrócenia nie dodaje się już wykonawczej dolepki "на"/"но", ale jest to jak najbardziej gramatycznie poprawne, można by powiedzieć więc "Ірварна ір" na proste "Mam".

Pomimo faktu, że tutaj jest cała tęcza poprawnych kombinacji, w użyciu są najczęściej następujące schematy:
1. Jeśli używasz prostej konstrukcji, użyj samego czasownika "ір".
2. Jeśli chcesz podkreślić fakt posiadania czegoś, użyj "ір" jako czasownika i jako naklejki.
3. Jeśli chcesz zwrócić na coś uwagę, a własność określić przy okazji, użyj "ір" wyłącznie jako naklejki oraz dolepki wykonawczej "на"/"но".
Ahtialański się burzliwie rozwija gramatycznie i ścisłe reguły dotyczące tego na razie nie powstały. Proszę wybaczyć i rozkoszować się dowolnością, pamiętając o trzech powyższych schematach, które sprawią, że nie będziecie brzmieli dziwnie.

4. Że co robisz?
Skoro już wspomniałem o nalepce wykonawczej "на"/"но", to powiem o niej dwa słowa. Nie będę krył i z pewnym wstydem przyznam, że ona jest również stara, i choć nie mam wspomnień na ten temat, to podejrzewam z dużą dozą prawdopodobieństwa, że jest ona wzięta z japońskiego, od の no, zapewne podświadomie.
Pierwotnie istniało tylko "no", ale już w starożytności współczesnego (lol) ahtialańskiego zaszedł jakiś miniprzegłos i w pierwszej i drugiej osobie liczby pojedynczej forma ta wygląda "na". Od jakiegoś czasu zapisuje się to łącznie.

A teraz, o użyciu.
Przykład 1: Варна юртавsтє.
Ja mówię.
Przykład 2: Љуна љорінавsта.
Ty piszesz.
Przykład 3: Ка юртарвsтааран.
Ona powiedziała.
Przykład 4: Кано юртавsт.
Ona mawiała.
Przykład 5: Кє юртавsтарт.
On powiedział.

Zacznę może od końca. Jak widać, są przypadki w mowie zależnej, kiedy końcówka niedokonana арт funkcjonuje jak dokonana, tj. można raczej powiedzieć, że ta końcówka jest bardziej ogólna, choć - na pewno - jeśli w sąsiedztwie pojawi się -аран, to już -арт będzie miało tylko jeden aspekt.
Do rzeczy. Dolepka wykonawcza wchodzi, jak widzicie, głównie tam, gdzie jest mowa o dłuższej, aktualnej, powtarzalnej bądź ciągłej czynności. Znika w prostych twierdzeniach dotyczących przeszłości, planów (a więc tam, gdzie wchodzi -аак, ale tu mam zastrzeżenie, o tym potem). Zapewne o czymś zapomniałem, ale mam nadzieję, że nigdzie nie popełniłem błędu.

Co do przyszłości: konstrukcja dolepka + аак (przyszłość) jest możliwa, ale posiada wydźwięk gwałtownej, szybkiej, nieprzemyślanej decyzji i pewnej desperacji.
Przykład 1: Варна фаравsтаак кє!
Ja go zabiję!
Nie jestem pewny, czy sam zwrot w sytuacjach typu: "Nie oddał jej pracy? Ja go zabiję..." jest w ahtialańskim akceptowalny, czy nie istnieje i byłby brany dosłownie, ale chodziło mi o konstrukcję.

[link widoczny dla zalogowanych], więc z ćwiczeniami sobie na pewno poradzicie.
Dajcie znać, kiedy pisać następną część! Wink

Leto Atryda

jasnysfinks

Można już dalej

Canis

Sfinks, mój chłopcze, zaczynasz mnie denerwować.
Wolałbym, jakby odezwał się ktoś inteligentniejszy.

Henryk Pruthenia

Mógłbyś nagrać cały alfabet i dać to na youtube???
(Mam trudności w szczególności mlaskami)

Canis

Nie mam kamery... ale może jakieś lepszej jakości nagranie głosu uda się skołować, bo moja matka kupiła do prac naukowych dobry dyktafon, a ja oczywiście robię za techmana w domu, więc i tym sprzętem się opiekuję.

Może się coś uda zrobić.

Canis

Prezentuję Wink

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]
Czytam listę liter od alfy do ħwa, od góry do dołu. Czasem zdarzały mi się pomyłki, np. chciałem czytać w formie: {nazwalitery} {dźwięk} {słowo-przykład}, ale czasem zamieniałem, czasem opuszczałem {dźwięk}. Po całym czytaniu przechodzę wyżej i czytam całą tabelkę z ejektywami, iniektywami i mlaskami (także tymi nieoficjalnymi), od dołu; na końcu daję przykładowe słowa z tymi dziwnymi dźwiękami.
Czasem pomijałem [ɑ] w wymowie, proszę mi wybaczyć Wink

Mônsterior

^^ dobra, przyznaję się, jestem niedorozwinięty; jak to odsłuchać? Wink

Canis

No.. ściągnij i odpal w jakimś programie muzycznym :< .wma to chyba nie taki rzadki format, nie? Zresztą, nie wiem w razie czego, jak go przekonwertować na .mp3 czy coś...

Mônsterior

Aha, ściągnięcie odpada, bo mi sie już nic na dysku nie mieści (a komputer nie mój Sad

).

Artaxes

ERROR. Nie mogę ściągnąć pliku dźwiękowego.

Feles

Trzeba było na OGG przekonwertować i na wiki wrzucić (ZTCW na wiki tylko OGGi z audio ujdą).

Canis

Postaram się to przekonwertować na .mp3 i wrzucić na jakąś wrzutę, czy coś...

____________
5. Z księżyca spadłeś?
Dziś podam dwa rodzaje pewnych pomocnych naklejek aglutynacyjnych.

Pierwsza z nich informuje o kierunku ruchu. Dawniej ku temu służyły słówka "sir" i "sar", czyli od oraz do. Później słówka te rozwiązywały grubą większość skomplikowanych struktur gramatycznych, prowadząc do niejednoznaczności, a na końcu "sar" zaczęło nawet znaczyć zarówno od jak i do, trzeba było na siłę wpychać "sir" dla wyrobienia kontrastu, w związku z czym potrzebne stały się ważniejsze struktury.
Czas więc skorzystać z eksplozji rozwoju gramatyki ahtialańskiej.

"Z WYSPY NA GÓRĘ"
Dawniej:
Sir strian sar fnottu.
Obecnie:
Strianyesekel fnottumön.

Raczej bym unikał aż tak bezczelnego połączenia obu struktur "od" oraz "do", ale przykład pokazuje, jak to się robi. Końcówki to:
-yesekel (jesli się kończy na spółgłoskę)/-sekel (jeśli na samogłoskę): od
-ömön/-mön: do.
By zdanie nie brzmiało dziwnie, należałoby jednak użyć "sar":
Strianyesekel sar fnottumön lub Strianyesekel sar fnottu.

~~~~~~~~~~~~~~
Druga rzecz to dwie naklejki, które spełniają funkcję dopełniacza. Są używane w tekstach literackich bądź tam, gdzie jest to konieczne, zazwyczaj będąc pomijane. Dopełniacz tutaj ma dwa stopnie - być może gramatyczną terminologią da się to ująć poprawniej, lecz nie chcę używać słownictwa, którego nie znam.
1° -eran/ran
2° kom-_-kul
WEZMĘ ZNACZEK SKLEPOWY
Wg ahtialańskiego: ja wezmę znaczka sklepowego (wezmę: kogo? czego? znaczka; sklep kogo? czego? znaczka)
Var alinavstaak eyzeran komcistirekul.
Z jednej strony to wydłuża wypowiedź - ale z drugiej płyną z tego dwie zalety. Po pierwsze, ahtialański ma tyle fonemów, że aż trudno czasem utrzymać brak asymilacji, którą ten język zakłada i to ułatwia wymowę, a po drugie, skoro już są to końcówki "rozjaśniające sprawę", to dobrze, że są proste, długie i wyraźne.

POZORNIE można powiedzieć poprawnie:
Var alinavstaak eyz sar cistire, ale będzie to dość mocno potoczne i w wyższych sferach nikt tak nie powie - powszechnie PRZYNAJMNIEJ użyje się dopełniacza 1° wobec cistire (sklep) jako ważniejszego do jednoznacznego określenia elementu w tym zdaniu, "sar" wywali, a eyz zostawi w spokoju (brać + rzeczownik = w miarę jasna sytuacja).

Canis

Jak mówiłem, tak zrobiłem.
[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]
Czytam listę liter od alfy do ħwa, od góry do dołu. Czasem zdarzały mi się pomyłki, np. chciałem czytać w formie: {nazwalitery} {dźwięk} {słowo-przykład}, ale czasem zamieniałem, czasem opuszczałem {dźwięk}. Po całym czytaniu przechodzę wyżej i czytam całą tabelkę z ejektywami, iniektywami i mlaskami (także tymi nieoficjalnymi), od dołu; na końcu daję przykładowe słowa z tymi dziwnymi dźwiękami.
Czasem pomijałem [ɑ] w wymowie, proszę mi wybaczyć Wink

Feles