Conlanger

Toivo

GEMEENSPRAAK
(IPA: [ɣə'meːnspraːk])

Nazwa języka oznacza, co chyba widać, "wspólny język". Jest to efekt zainteresowania moimi językami germańskimi, wzorowany szczególnie na jednym (nietrudno zgadnąć, którym). Tworzę go w dwóch wersjach: pierwsza, ciekawsza i bardziej naturalistyczna - na potrzeby mego conworldu fantasy. Druga, uproszczona (głównie jeśli chodzi o gramatykę i ortografię) - jako język "międzygermański". Tutaj przedstawiam wersję pierwszą, potem napiszę o uproszczeniach. Moim zamysłem było też, by język ten był zapisywany tylko alfabetem łacińskim, bez dodatkowych znaków - i udało się. Język ten może nie jest niczym specjalnie oryginalnym, ale głównym jego celem było połączenie wszystkich tych cech różnych języków germańskich, które mi się podobają i stworzenie jednego "doskonałego" Wink

1. LOUDEN EN UTTALE
1. DŹWIĘKI I WYMOWA

1.1. Vokalen
1.1. Samogłoski

Samogłoski dzielimy na dwie grupy: krótkie (zwane też zamkniętymi) i długie (zwane też otwartymi). Te ostatnie są wymawiane nieco dłużej, ale przede wszystkim mają inne brzmienie.

- krótkie/zamknięte: a [ɑ], e [ɛ]/[ə], i [ɪ], o [ɔ], u [ʊ], y [ʏ]
- długie/otwarte: aa [aː], ee [eː], ie [iː], oo [oː], uy [yː]

Ponadto nad samogłoskami może występować znak diarezy (np. ë, ï) rozdzielający sylaby.

1.2. Dubbelvokalen
1.2. Dyftongi

Gemeenspraak posiada trzy dyftongi:
ij [ɛɪ̯], oy [œʏ̯], ou [ʌʊ̯]

1.3. Consonanten
1.3. Spółgłoski

System spółgłosek wygląda następująco:
m [m], n [n], ng [ŋ]/[ŋg]
p [p], t [t], k [k]*
b [b], d [d], g [g]*
f [f], s [s], h [h]/[ɦ]
v [v]**, z [z]**
w [ʋ], l [l], j [j]
r [r]***

*) W standardowym wariancie Gemeenspraak w sylabach nieakcentowanych [k] i [g] są osłabiane odpowiednio do [x] i [ɣ] przed [ə] oraz do [ç] i [ʝ] przed [ɪ].
**) Pary f/v i s/z mają dystrybucję prawie komplementarną - kontrast występuje jedynie w nagłosie przed samogłoską. Choć w standardzie [v] i [z] wymawia się lekko dźwięczne, spotyka się też wymowę bezdźwięczną.
***) W standardzie spółgłoska dziąsłowa drżąca, ale spotykane również realizacje [ɹ], [ʀ] i [ʁ].
W standardowej wymowie spółgłoski [b], [d], [g], [v], [z] na końcu słowa są ubezdźwięczniane.

Wprowadzenie do gramatyki i przykłady języka wkrótce.

bandziol20

podejrzewam jakąś niderlandzką korzenioplastykę. Razz

W czym ten język odbiega od niderlandzkiego ? jakimi jeszcze językami się inspirowałeś przy tworzeniu ? może duńskim ?
chodzi mi o ocenę ze względu na fonologię, no bo ją zdążyłeś przedstawić. czy są w tym języku jakieś spółgłoski szumiące ? jak są zapisywane ?
ogólnie robi na mnie przyjemne wrażenie. trzymam kciuki Smile

Toivo

Timpul

Przyjemne, nie powiem. Bardzo mi się podoba.

Canis

Leto Atryda

Próbujesz powiedzieć że podoba ci się ten dźwięk?

Toivo

Etamitlu, chyba nie próbowałeś wymówić: "Mij gaat het goed. Ik moet nu gaan. Goedenacht." Wink

Zresztą, niderlandzki mi się bardzo podoba (stokroć bardziej niż niemiecki) i ten dźwięk mi w nim wcale nie przeszkadza, ale tworzy bardzo specyficzne brzmienie, którego tu chciałem uniknąć.

Toivo

Jeszcze tak na teraz - krótki przykładzik języka (oczywiście wersja alfa, bo dopiero zaczynam go tworzyć):

Ik haaf gemakt een nuie spraak. Het heet Gemeenspraak. Nu skrief ik in het. Het is en germaniske spraak, men niet zo sweer hu englisk, duitsk, nederlandisk or swedisk. Ik must make nog en wordenbook.

A teraz kawałek IPA, żeby zademonstrować jak działają te palatalizacje i ubezdźwięcznienia:
[ɪk haːf ɣə'mɑkt eːn nœʏ̯ə spraːk]
[hɛt heːt ɣə'meːnspraːk]
[nʉː skriːf ɪç ɪn ɦɛt]
[ɪk mɵst maːxə nɔx ɛn ʋɔrdənboːk]

Timpul

pittmirg

@Toivonen: zapowiada się całkiem ciekawie.
Interesujące, że nie ma długiego /u:/, jest za to /y:/.
Czekam na jakąś morfologię & składnię, a w międzyczasie poanalizuję sobie postnięte już zdania:

Ik haav en noy spraak gemakt. "Zrobiłem nowy język"

Het heet Gemeenspraak. "On nazywa się Gemeenspraak"

Nu skriev ik in het. "Teraz piszę w nim"

Het is en germanisk spraak, men niet zo sveer wie englisk, doytsk, nederlandisk or svedisk. "Jest to język germański, ale nie tak trudny jak angielski, niemiecki, holenderski/niderlandzki czy szwedzki".

Ik must nog en wordenbuk maken. "Muszę teraz zrobić słownik"

Dobrze odgadłem znaczenia?

Widać, że jest to tak jak niemiecki, język typu V2, bo czasownik jest na 2. miejscu zdania, który ma, jak niektórzy językoznawcy by stwierdzili, "ukryty" podstawowy szyk zdania SOV, bo wywala nieosobowe formy czasowników na koniec. BTW, jeżeli jest na końcu zdania kilka bezokoliczników, czy kolejność jest jak w holenderskim, czy jak w niemieckim?

Toivo

2. Grammatiek
2. Gramatyka

2.1. De verb
2.1. Czasownik

Czasowniki, podobnie jak w wielu (o ile nie wszystkich) językach germańskich, dzielą się na mocne i słabe. Czasowniki słabe mają regularną końcówkę czasu przeszłego -t, zaś mocne nie mają końcówki, za to zmieniają samogłoskę tematyczną. Odmiana wygląda następująco (skrive, flyge - mocne; make, spele - słabe):

<table border="1"><tr><td><b>skrive</b></td><td><b>Presens</b></td><td><b>Imperfekt<b></td><td><b>Perfekt</b></td></tr><tr><td>ik</td><td rowspan="3">skrief</td><td rowspan="3">skraaf</td><td rowspan="3">haaf geskrift</td></tr><tr><td>du</td></tr><tr><td>he/ze/het</td></tr><tr><td>we</td><td rowspan="3">skriven</td><td rowspan="3">skraven</td><td rowspan="3">haven geskrift</td></tr><tr><td>je</td></tr><tr><td>ze</td></tr></tr></table>

<table border="1"><tr><td><b>flige</b></td><td><b>Presens</b></td><td><b>Imperfekt<b></td><td><b>Perfekt</b></td></tr><tr><td>ik</td><td rowspan="3">flieg</td><td rowspan="3">floog</td><td rowspan="2">ben geflogt</td></tr><tr><td>du</td></tr><tr><td>he/ze/het</td><td>is geflogt</td></tr><tr><td>we</td><td rowspan="3">fligen</td><td rowspan="3">flogen</td><td rowspan="3">aar geflogt</td></tr><tr><td>je</td></tr><tr><td>ze</td></tr></tr></table>

<table border="1"><tr><td><b>make</b></td><td><b>Presens</b></td><td><b>Imperfekt<b></td><td><b>Perfekt</b></td></tr><tr><td>ik</td><td rowspan="3">maak</td><td rowspan="3">makte</td><td rowspan="3">haaf gemakt</td></tr><tr><td>du</td></tr><tr><td>he/ze/het</td></tr><tr><td>we</td><td rowspan="3">maken</td><td rowspan="3">makten</td><td rowspan="3">haven gemakt</td></tr><tr><td>je</td></tr><tr><td>ze</td></tr></tr></table>

<table border="1"><tr><td><b>spele</b></td><td><b>Presens</b></td><td><b>Imperfekt<b></td><td><b>Perfekt</b></td></tr><tr><td>ik</td><td rowspan="3">speel</td><td rowspan="3">spelte</td><td rowspan="3">haaf gespelt</td></tr><tr><td>du</td></tr><tr><td>he/ze/het</td></tr><tr><td>we</td><td rowspan="3">spelen</td><td rowspan="3">spelten</td><td rowspan="3">haven gespelt</td></tr><tr><td>je</td></tr><tr><td>ze</td></tr></tr></table>

Uwaga! Długie samogłoski oznaczamy tylko w sylabach zamkniętych. W otwartej sylabie akcentowanej samogłoska i tak musi być długa. Prowadzi to do pewnej zmienności w pisowni - porównaj:
skrive - ik skrief
flige - ik flieg
Zauważ też, że w czasie przeszłym samogłoska jest skracana pod wpływem dodania końcówki -te/-t.

Toivo

Toivo

2.2. De substantief
2.2. Rzeczownik

Rzeczowniki nie posiadają rodzaju, ani nie odmieniają się przez przypadki. Występuje przedimek - pozostałość po rodzajniku - który może przybierać formę określoną lub nieokreśloną. Liczbę mnogą rzeczownika tworzy się najczęściej dodając końcówkę -en. Jest trochę wyjątków, które zostaną omówione później. A oto odmiana na przykładzie rzeczownika "spraak" - "język":

<table border="1"><tr><td></td><td><b>l. poj.</b></td><td><b>l. mn.</b></td></tr><tr><td><b>nieokr.</b><td>een spraak</td><td>spraken</td></tr><tr><td><b>okr.</b><td>de spraak</td><td>die spraken</td></tr></table>

2.3. De adjektief
2.3. Przymiotnik

Przymiotniki nie odmieniają się, gdy występują w roli orzecznika. W roli przydawki natomiast otrzymują końcówkę -e. Przymiotnik w roli rzeczownika z kolei odmienia się tak jak rzeczownik. Porównaj:

De dag is lang. - Dzień jest długi.
Dat is een lange dag. - To jest długi dzień.
Die dagen aar lang. - Dni są długie.
Dat aar lange dagen. - To są długie dni.
De Rote Kruis help mensen. - Czerwony Krzyż pomaga ludziom.
De rot is gud. - Czerwony jest dobry.
Wijze mensen liven langer. - Mądrzy ludzie żyją dłużej.
Die wijzen liven langer. - Mądrzy żyją dłużej.

Toivo

Drobne zmiany w fonologii i ortografii. Otóż [ʊ] bez długiego odpowiednika wygląda może ciekawie, ale niestety jest niemożliwe do zrealizowania (bez wprowadzania udziwnień). Dlatego niniejszym ogłaszam, co następuje:

u - [ʏ]~[ɵ]
uu - [yː]~[ʉː]

Ponadto, ponieważ naprawdę podoba mi się niderlandzka pisownia Wink

, dyftong [œʏ̯] będzie jednak zapisywany ui. Postaram się jednak, żeby trochę różnic pomiędzy niderlandzkim a Gemeenspraak (niekoniecznie w ortografii) też było.

Jeszcze jedna uwaga: [z]/[s] i [v]/[f] mają jednak dystrybucję całkowicie komplementarną (choć zastady nie są może oczywiste). Później podam przykłady. Z tego też powodu ubezdźwięcznienie końcowe "z" i "v" (i tylko ich!) jest zaznaczane w piśmie, np.:
skrive - skrief
wijs - wijze

Canis