Forum Conlanger Strona Główna Conlanger
Polskie Forum Językotwórców
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Pytania o etymologię w polskim
Idź do strony Poprzedni  1, 2, 3 ... 18, 19, 20 ... 42, 43, 44  Następny
 
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Nie 6:04, 06 Cze 2010    Temat postu:

varpho napisał:

nader, poder itd. Wink

podert też było Wink

Cytat:

a słyszeliście o tym:
[link widoczny dla zalogowanych]
?


słyszeć słyszałem, ale nie wiem jeszcze jak na to wejść Rolling Eyes konieczna rejestracja ?


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Nie 8:25, 06 Cze 2010    Temat postu:

Słownik fajny, ale [link widoczny dla zalogowanych]

(czy to aby nie Brückner zrzynany?)


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Kwadracik dnia Nie 8:25, 06 Cze 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Cyryl i Metody




Dołączył: 26 Sty 2010
Posty: 216
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 2 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Nie 8:50, 06 Cze 2010    Temat postu:

Jaśnie, że Brueckner. Co do słowa.

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Cyryl i Metody dnia Nie 8:52, 06 Cze 2010, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Silmethúlë




Dołączył: 18 Paź 2005
Posty: 1767
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 28 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Droga Mleczna, Układ Słoneczny, Ziemia, Unia Europejska, Polska

PostWysłany: Nie 10:49, 06 Cze 2010    Temat postu:

Cytat:
błąd tylko po ich stronie, nie po naszej.

Po prostu cudowne Very Happy.


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Dynozaur
Gniewny preskryptywista



Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5

PostWysłany: Nie 13:38, 06 Cze 2010    Temat postu:

Brückner napisał:
nie nazwali więc dni tygodniowych wedle planet - bóstw, co im jawnem pogaństwem trąciło


To już wiem, po kim mam te zapachowe aluzje...


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Nie 16:20, 06 Cze 2010    Temat postu:

pittmirg napisał:
AFAIK wcześniejszym znaczeniem ciekawego było "zaciekawiony" (z wcześniejszego "bystry, sprytny" z wcześniejszego "skory do ucieczki", czy jakoś tak, wyraz to przykład patologicznej niestabilności semantycznej), ale to nic nie mówi nam o synchronii: też mi się zdaje, że słysząc "ciekawy", najpierw myślę o nowszym znaczeniu "interesujący".


No jest to pewna zmiana, ale żeby od razu "patologiczna"... Rolling Eyes
W sumie przecież te znaczenia nie odbiegają od siebie tak bardzo :
ciekawy - który się ciekawi (znaczenie endogenne)
ciekawy - który wzbudza ciekawość (znaczenie egzogenne)

Dziś mamy też to samo zjawisko przy imiesłowach np. :
stojący człowiek - człowiek, który stoi (znaczenie endogenne)
miejsce stojące - miejsce, na którym się stoi (znaczenie egzogenne)

Zdarzały się też ewolucje odwrotne, to znaczy przejścia od znaczenia egzogennego do znaczenia endogennego.
Na przykład stosunkowo świeżej daty jest dzisiejszy
niewidomy - taki, który nie widzi (znaczenie endogenne),
z pierwotnego (obecnego jeszcze u romantyków) :
niewidomy - taki, którego inni nie widzą (znaczenie egzogenne)
(do dziś mamy : widomy - widzialny, widoczny)
Razz

EDIT : Zauważyłem, że w słowackim jest też nevidomý w sensie : niewidzący, ślepy, ale jako archaizm !
Drugie znaczenie występuje we frazeologizmie :
hľadieť nevidomými očami - patrzeć niewidzącymi oczami
Co prawda SLEX nie podaje postaci vidomý - ten, co widzi, ale właśnie takie znaczenie trafia się w Nowym Testamencie :
Odišiel teda, umyl sa a vrátil sa vidomý.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Nie 8:46, 04 Lip 2010, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
pittmirg




Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą

PostWysłany: Nie 19:57, 06 Cze 2010    Temat postu:

Kwadracik napisał:
Słownik fajny, ale [link widoczny dla zalogowanych]


Połabian pokarało za ich perendany!


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
spitygniew




Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Miasto Ogrodów

PostWysłany: Czw 11:52, 10 Cze 2010    Temat postu:

Jaką etymologję "fali" podają Sławski i Boryś? B****ner wywodzi to niem. Welle, ale sam zauważa nietypowosć przejęcia "w" jako "f". B*****ski z kolei pisze, że to z niemieckiego fallen, że niby fala wznosi się i opada. Neutral Obie mnie jakoś dziwnie nie przekonują.

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Sob 12:17, 12 Cze 2010    Temat postu:

spitygniew napisał:
Jaką etymologję "fali" podają Sławski i Boryś? B****ner wywodzi to niem. Welle, ale sam zauważa nietypowosć przejęcia "w" jako "f". B*****ski z kolei pisze, że to z niemieckiego fallen, że niby fala wznosi się i opada. Neutral Obie mnie jakoś dziwnie nie przekonują.


Boryś powołuje się tu właśnie na Sławskiego, który to od Welle wywodzi i przywołuje jeszcze kasz. vała też na ulewę, spiętrzenie wody.
O ile przejście e > a jest bardzo częste w zapożyczeniach z niem., to przejście w -> f mało typowe (znam tylko : Waffel > fafle ?).
Podobno Sławski miał na to przejście jakieś wytłumaczenie Rolling Eyes

Tak apropos 'sejm, sejmu' : skojarzył mi się jeszcze 'rozejm' (zapewne z dawnego 'rozjem' od 'rozjąć' - rozłączyć, rozdzielić, por. rozjemca)


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Sob 12:20, 12 Cze 2010, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Sob 16:22, 12 Cze 2010    Temat postu:

Cytat:
Boryś powołuje się tu właśnie na Sławskiego, który to od Welle wywodzi i przywołuje jeszcze kasz. vała też na ulewę, spiętrzenie wody.


Super, ale wtedy - nie znam kaszubskiego - czy nie zostałyby dwa dziwactwa, zarówno /v/>/f/ jak i /w~ɫ/ > /l/?

Cytat:
Tak apropos 'sejm, sejmu' : skojarzył mi się jeszcze 'rozejm' (zapewne z dawnego 'rozjem' od 'rozjąć' - rozłączyć, rozdzielić, por. rozjemca)


O, to mnie przekonuje że końcówka -jm nie jest aż taka dziwaczna Smile


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Feles
Administrator
Administrator



Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 21 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Sob 16:25, 12 Cze 2010    Temat postu:

Ale z drugiej strony masz "najem".

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Dynozaur
Gniewny preskryptywista



Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5

PostWysłany: Sob 19:23, 12 Cze 2010    Temat postu:

Kwadracik napisał:
Super, ale wtedy - nie znam kaszubskiego - czy nie zostałyby dwa dziwactwa, zarówno /v/>/f/ jak i /w~ɫ/ > /l/?


Znając Kaszubów to pewnie zkontaminowali starsze zapożyczenie z nowym.

Tak zrobili z barwą/farbą tworząc jakąś niestworzoną "farwę" Neutral

To przez kazirodztwo, oczywiście...


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Nie 5:24, 13 Cze 2010    Temat postu:

Cytat:
Jakie pochodzenie ma "dmuchać"? Związane cokolwiek z "dychać" albo "dąć"?


msz : dmuchać, dmuch to kontaminacyja dm(ę) X duchać, por. po góralsku duchać = dmuchać.

Co do 'fali' : zauważyłem, że szw. svall, niem. Schwall. Może w stpol. była szwala, szfala ? Heh... Laughing


Post został pochwalony 1 raz

Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Nie 8:27, 13 Cze 2010, w całości zmieniany 3 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
pittmirg




Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą

PostWysłany: Nie 9:44, 13 Cze 2010    Temat postu:

bandziol20 napisał:
o przejście w -> f mało typowe (znam tylko : Waffel > fafle ?)


Sławski ma jeszcze faramuszka ze śr.-gniem. warmuos z warm muos "ciepła polewka, rozgotowana kaszka, jarzyna".

Cytat:

Podobno Sławski miał na to przejście jakieś wytłumaczenie


Nie dostrzegam w jego słowniku żadnych prób wyjaśnienia f w fali.

W tym 2-gim przypadku zaświadczone są także postacie typu warmuszka (cieszyńskie), warmóz (podhalańskie), warmuż (Karłowicz), varmužka (Morawy).

F. Sławski napisał:
Geografia wyrazu izolowanego u nas i trudności fonetyczne (f w) przemawiają za pośrednictwem czeskim, gdzie wyraz ten w przeszłości był bogato rozpowszechniony, słowotwórczo jasny, z zachowanym pierwotnym nagłosem (f w jest wyjątkowe i niejasne p. fala). Pol. f- powstało z takich przestawionych form jak framuszka (co do metatezy w sąsiedztwie r por. chrapać, stpol. też charpać). Postać faramuszka od XIX w. jest kontaminacją pierwotnego framuszka i przestawionego farmuszka.


Niezbyt rozumiem, jak ta przestawka tłumaczyć ma v > f, jakoś nie mówi się frona etc.

Cytat:
fala, 'wzniesienie wody' ruguje powoli od XVI w. nierzadkie jeszcze w XVII w. odziedziczone z psł. nazwy fali wełna (stpol. też m. wełn, wełm) i wał; stpol. i dial. fala też 'nawałnica, burza'; ukr. dial. fála z pol. (...) Zapewne pożyczka z niem. Welle 'fala; wał, cylinder', śrgniem. wëlle (...) ae częste (Kaestner DL 9, Korbut PF IV 402-4), trudności natomiast sprawia f w, zjawisko rzadkie i niepewne, najczęściej powstałe dopiero na gruncie pol. (Kleczkowski Symb. Rozw. II 339, Kaestner DL 51-2), por. z w dłuż. wala, głuż. wala 'walec, cylinder' pożyczone zapewne z tego samego źródła (choć Muka uwaza je za słow. pokrewne z dłuż. walaś 'walcować, toczyć', žwała*sъ-vala, głuż. zwał 'fala')...


Będzie trzeba chyba wymyślić coś a propos fali do KEL...

bandziol20 napisał:
O ile przejście e > a jest bardzo częste w zapożyczeniach z niem.


Właśnie, masz jakieś inne na to przykłady? Zwłaszcza takie, gdzie to e jest akcentowane/nie jest szwą.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Nie 9:51, 13 Cze 2010, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Nie 10:11, 13 Cze 2010    Temat postu:

pittmirg napisał:

Właśnie, masz jakieś inne na to przykłady? Zwłaszcza takie, gdzie to e jest akcentowane/nie jest szwą.


Hm...Nie wiem, jak to jest akcentowane w niem. Z takich bardziej dziś znanych : ratować (retten, wąskie e !), żagiel (Segel), wart (wert), garbować (gerben), karb (Kerbe), folwark (Vorwerk), trafiać (treffen);
z dawnych : basarunek (Besserung, wąskie e !), wargielt (Wergelt), fankiel (Fenchel, śl. fenchel, czyli koper), barkracht (Bergrecht, opłata za prawo użytkowania góry, czyli kopalni Wink )


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Nie 10:12, 13 Cze 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka Wszystkie czasy w strefie GMT
Idź do strony Poprzedni  1, 2, 3 ... 18, 19, 20 ... 42, 43, 44  Następny
Strona 19 z 44

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin