 |
Conlanger
Polskie Forum Językotwórców
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Miasto Ogrodów
|
 Wysłany: Pon 19:07, 18 Kwi 2011 Temat postu: |
|
|
A może wszystko będzie w końcu do mówienia, czyli "god" - czas orzeczony (jak "rok"),a rzucanie czarów też wiąże się z wypowiadaniem zaklęcia, stąd też "urok".
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Wto 21:49, 26 Kwi 2011 Temat postu: |
|
|
Poproszę o "badziewie" i "barachło".
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Śro 11:58, 27 Kwi 2011 Temat postu: |
|
|
Badziewie - wyraz staropolski, dziś jeszcze po gwarach się trafia, nazwa kolektywna jak listowie, żelastwo, oznacza kawałki słomy, kłującej trawy, chrustu, ostrych gałązek, czyli wszystko, co kłuje, co bodzie, a w znaczeniu przenośnym rzeczy i sprawy nieważne, mało warte, głupstwa,głupoty (por. fraszka z wł. frasca – gałązka).
U Karłowicza :
| Cytat: |
Badziewie – kawałki słomy, chróstu na podwórzu, śmiecisku, lub na brzegach rzeki, wyrzucone przez wodę. |
U Sychty w jego "kociewskim" słowniku
| Cytat: |
badziewie 1. 'drobno pocięty chrust' (Jidź i przinieś badziewia do palania; Badziewie ścieló tyż pod krowi) 2. 'marne zboże' (W tim roku jano take badziewie urosło). |
W SGP
| Cytat: |
badziewie 'suche szczątki roślin, śmieci pochodzenia roślinnego' głównie z północy Polski, np. z okolic Ostrołęki, Torunia, Rypina |
Wyraz jest spokrewniony etymologicznie z badylem (zob. [link widoczny dla zalogowanych]) i ukraińskim [link widoczny dla zalogowanych] (bodziakiem) – kłującą rośliną, ostem, suchymi sterczącymi łodygami.
barachło - po polsku raczej : rupiecie, śmieci, graty względnie insze klamoty; wyraz rosyjski (obok барахло też барахолка - pot. 'ciuchy'), przypuszczalnie pochodzenia mongolskiego (?).
W Polsce przed wojną nieznany powszechnie, chyba na Wschodzie albo w gwarze złodziejskiej (na "fanty, drobiazgi złodziejskie"). Takie znaczenie u Piaseckiego ("Spojrzę ja w okno") :
| Cytat: |
Jaś kilka razy przez palce oświecił wąskimi smugami latarni pokój. Znalazł szafę na ubranie. Cicho zbliżył się do niej i odemknął drzwiczki. Znalazł z lewa walizkę. O nią mu chodziło. Było tam sporo sukien, futra, palta. Lecz nie wziął więcej nic. Była umowa : barachła nie brać. |
Dopiero w czasie II wojny, gdy wielu los rzucił w głąb Związku Radzieckiego, zostało ono lepiej zapoznane.
Np. we wspomnieniach gen. Klemensa Rudnickiego ("Na polskim szlaku"):
| Cytat: |
Nie ma też w mieście żadnej restauracji czy kawiarni, a jedynie dwie publiczne „stołowyje”. Wstęp ma tam każdy obywatel, tylko trzeba odczekać w kolejce około 2 godzin. Potem wszystko idzie już sprawnie i uprzejmie. Można dostać to samo, co w naszej „stołowoj” i mniej więcej w tej samej cenie – nawet dostaje się 10 g chleba.
W mieście jest i bazar, czyli miejsce, gdzie odbywa się wolny targ, który jest dozwolony, byle nie uprawiać „spekulacji”, tj. nie sprzedawać rzeczy nie swoich.
Jest osobny dział „barachła", czyli używanej odzieży, obuwia i bielizny — słowem starzyzny. Każdy może sprzedawać tam swoje zbędne rzeczy, po cenie, jaką dowolnie sam zażąda. I to jest właściwie zasadnicze miejsce, gdzie ludzie zaopatrują się w najniezbędniejsze przedmioty do osobistego użytku. Tu cena bucików starych i wyłatanych waha się pomiędzy 40-60 rubli, ubranie około 200 rb., a koszula 30-50 rb. Głównymi nabywcami są kołchoźnicy, którzy zdaje się mają trochę pieniędzy. Oni to bowiem sprzedają, w innej części bazaru, produkty żywnościowe. Każdy kołchoźnik ma prawo sprzedać, za cenę przez siebie ustanowioną, to co wyprodukuje chałupniczo. A więc ogrodowiznę, tj. ogórki, pomidory, i „siemiaczki", poza tym jajka, ser, mleko i czasem masło i za to kupuje na „barachle" odzież. Ceny są wysokie. Jajko 3 ruble, ogórki 4 za rubla itp. Obliczyłem więc, że ja, pracując jako „pilszczyk", zarabiam niecałe dwa jajka lub około 1/3 litra mleka dziennie. Teraz dopiero zrozumiałem, jakim przezornym i troskliwym urządzeniem są fabryczne stołówki i owe „oformlenia" — bez tego człowiek zginąłby marnie z głodu w bogatym Sowieckim Sojuzie. A tak żyje sobie znośnie pod potężną opieką ojca i słoneczka — Stalina.
|
Po wojnie "barachło" się upowszechniło na produkty o niskiej jakości i wartości. Odnosi się też do wszelkiego motłochu ludzkiego.
W swoich Dziennikach z lat 1972-1975 Andrzejewski pisze :
| Cytat: | poniedziałek
Niekiedy jedno słowo lub całe zdanie przyplączą się nie wiedzieć czemu, i to tak natrętnie, iż odczepić się od nich nie można. I tak na ten przykład dzisiaj od wczesnego rana podpadłem pod słowo: barachło. I to rosyjskie, lecz polszczyźnie od dawna przyswojone „barachło”, czyli takie nic, byle co, śmieć, brzęczy we mnie jak bąk w koniczynie. Takie nic, byle kto, barachło ! Nikt określony. A jeśli w pewnych momentach: tak - - no, to co? Barachło! |
Oba te "bazarowe" określenia, tj. "barachło" i "badziewie" na wszelkiej maści tandetę występują m. in. w [link widoczny dla zalogowanych].
Być może zatem obecna ich popularność w polszczyźnie potocznej ogólnej wypływa po części z ożywionych kontaktów handlowych na Stadionie Dziesięciolecia. 
Post został pochwalony 1 raz
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Czw 11:58, 21 Lip 2011, w całości zmieniany 6 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Pią 11:52, 29 Kwi 2011 Temat postu: |
|
|
Jeszcze apropos mej hipotezy z "gadać, zgadnąć", że to od "god-utrafienia", znalazłem niejaką pośrednią wskazówkę :
Otóż po ros. "odgadnąć" jest - догадаться, tymczasem po słowacku w tym znaczeniu jest dovtípiť sa,
z rdzeniem -tip-, co w ciupadze i ciepaniu, czyli rzucaniu. 
Można u Bruecknera sprawdzić pod '[link widoczny dla zalogowanych]'.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Pią 11:55, 29 Kwi 2011, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Dynozaur
Gniewny preskryptywista
Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5
|
| Wysłany: Pią 12:40, 29 Kwi 2011 Temat postu: |
|
|
| bandziol20 napisał: | | tymczasem po słowacku w tym znaczeniu jest dovtípiť sa |
Jakoś mi się z dowcipem kojarzy.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
spitygniew
Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Miasto Ogrodów
|
| Wysłany: Nie 11:30, 01 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
A właśnie, czy "cipa" ma naprawdę coś wspólnego z dowcipem?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Śro 10:18, 04 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
Bańkowski wiąże to z ćpaniem 'wpychaniem', rekonstruuje też stpol. poczpułę - 'kuksaniec, pogębek' jako właściwie poćpułę.
Koniecznie mu sejmę infułę
I dam za szyję poczpułę.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Śro 10:21, 04 Maj 2011, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Sob 8:57, 07 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
czy 'wybredny' pochodzi od 'bredzić' ? 
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
pittmirg
Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą
|
| Wysłany: Nie 12:38, 08 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
| bandziol20 napisał: | Bańkowski wiąże to z ćpaniem 'wpychaniem', rekonstruuje też stpol. poczpułę - 'kuksaniec, pogębek' jako właściwie poćpułę.
Koniecznie mu sejmę infułę
I dam za szyję poczpułę. |
A propos ćpania, w Borysiu przeraziła mię odmiana "ćpać, ćpię"  
Ja zawsze cipę łączyłem z cip, cip, cip (jak kicia i kici, kici, kici), dalszy ciąg słownictwa ornitoerotycznego. Bodajże gdzieś czytałem o tym, ale może tylko folketymologizuję.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Nie 12:42, 08 Maj 2011, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Mścisław Ruthenia
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 1253
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Wto 11:28, 10 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
Skąd się wzięła polska forma słowa "łuk"?
Zastanawia mnie to, gdyż w słowniku SCS'a znalazłem formę "lǫkъ", a przecież nosówka powinna pozostać.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Feles
Administrator
Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 21 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Wto 12:52, 10 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
Czechizm/rusycyzm, oczywiście. W wysokopolskiem jest zamiast tego "łęk".
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Mścisław Ruthenia
Dołączył: 04 Paź 2008
Posty: 1253
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Wto 13:09, 10 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
No tak właśnie myślałem, ale wolałem się zapytać 
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Dynozaur
Gniewny preskryptywista
Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5
|
| Wysłany: Wto 13:57, 10 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
| pittmirg napisał: | | A propos ćpania, w Borysiu przeraziła mię odmiana "ćpać, ćpię" |
Czyżby Boryś zapożyczał z mojego idjolektu?
A co do łuku - czy ruskie получить [otrzymać, zdobyć] to też od łuku (z tego co się orjentuję, pierwotne znaczenie tego słowa to "upolować", patrz получить рыбу)?
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Dynozaur dnia Wto 13:58, 10 Maj 2011, w całości zmieniany 1 raz
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
bandziol20
Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5
|
| Wysłany: Pon 8:35, 16 Maj 2011 Temat postu: |
|
|
| Mścisław Ruthenia napisał: | | a przecież nosówka powinna pozostać. |
Unnecessery. Przy krótkiej nosówce tylnej spotyka się w polskim oboczność do u.
| Cytat: |
A co do łuku - czy ruskie получить [otrzymać, zdobyć] to też od łuku (z tego co się orjentuję, pierwotne znaczenie tego słowa to "upolować", patrz получить рыбу)? |
Wydaje mi się ten trop dobry. Od utrafienia, upolowania. I jeszcze dodałbym ros. случай - przypadek, traf, случиться - stać się, zdarzyć się, przygodzić się, też лучьше w znacz. "lepiej" z pierw.: celniej, trafniej.
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Pon 8:50, 16 Maj 2011, w całości zmieniany 3 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
