Conlanger

Kwadracik

Pytanie z innej beczki: skąd słowo "sejm"? Zastanawiałem się przy okazji wrzucania na wiki przykładów do struktury sylaby. Końcówka -ejm wydaje mi się podejrzanie zapożyczone (z drugiej strony, może ma to jakieś pochodzenie a'la zdejmij > zdejm)

Serpentinius

Sejm
Nazwę tę nosi niższa izba parlamentu nie tylko w Polsce, lecz także na Litwie (Seimas) i na Łotwie (Saeima). Istnieje hipoteza, że słowo to zostało zapożyczone z języka litewskiego. Dawniejsza forma litewska tego słowa brzmiała najprawdopodobniej: sueima. Dzisiejszym odpowiednikiem byłoby słowo suėjimas (zejście się, schadzka, zgromadzenie). Na marginesie: sueiti oznacza schodzić się, a w 3. osobie liczby pojedynczej czasu teraźniejszego czasownik ten ma brzmienie: sueina. Najprawdopodobniej stąd się wzięła nazwa miasta Sejny (po litewsku Seinai). Gwoli ścisłości należy dodać, że popularniejsza jest teza o słowiańskim rodowodzie sejmu, według której zostało ono utworzone na takiej samej zasadzie jak najem.

źródło - lietpol

bandziol20

Hm... nie wiedziałem nic o tym litewskim rodowodzie.
Słowiański rodowód - tak, ale dotychczas sądziłem od sjem (ale D. sejmu, C. sejmowi) 'to, co zjechało';
Tymczasem chorwacki chorwacki sajam - targ, giełda (prasł. *sъjьmъ) rzeczywiście wyprowadzają od tego samego, co najem, jąć; hm ? Rolling Eyes

Po słoweńsku : sejem - targ; exp. babji sejem - targ przekupek
Razz

Kwadracik

Feles

Jakie pochodzenie ma "dmuchać"? Związane cokolwiek z "dychać" albo "dąć"?

Kwadracik

bandziol20

Kwadracik

bandziol20

Posłowie zjachawszy się czynią z księżą spory
Na ostatek sjem zatkną czopem i pobory.

Z dzieł imć Mikołaja Reja znalazłem dwa wiersze w Rozdziale trzecim Źwierzyńca :

III. Kasztelan

- "Sądźmy wieca panowie ! Wieręć ludzie łają*,
Żadnej sprawiedliwości już dawno nie mają.
A jeśli jeszcze sobie to prawo stracimy,
Wieręć będzie niedobrze, potym obaczymy."
Anochmy je na poły już dawno stracili :
Panowie, posiedziawszy kęs, całą noc pili,
A ziemianie zające, sarny wynosili,
A prokuratorowie aż na sjem ruszyli.

(*łają - skarżą się, krytykują opieszałość sądów wiecowych, którym przewodniczyli kasztelanowie)

LV. Rzecz Pospolita Albo Sjem Pospolity

Rzeczpospolitą nago na wozie malują,
Ano ją różni ludzie rozlicznie szacują :
Jedni ciągną na lewo, a na prawo drudzy,
Bo niezgodni tam zawżdy u tej paniej słudzy.
A kto temu nie wierzy, przypatrz sie do tego,
Gdy sie sprawam dziwujesz sejmu chwalebnego :
Uźrzysz, jakoć okrutnie ta nędzica* wrzeszczy,
Co ją tak rozciągają, aż jej skóra trzeszczy.

(*nędzica - nędznica, tj. biedaczka, nieszczęsna)

A tak w ogóle tytuł utworu M. Bielskiego pierwotnie brzmiał : Sjem niewieści
W wydaniach z wieku XVII i późniejszych - Sejm niewieści. Razz

(Tak apropos takie najpierwsze wydanie tego dzieła datuje się na rok 1543, znane jest tylko z fragmentów, nosiło nieco dłuższy tytuł : Senatulus to jest sjem niewieści, który niegdy w Rzymie dzierżan był od trzech stanów ich, od małżonek, wdów i panien).

BTW :

Dynozaur

"d" w "zdjąć" to herezja. Jakaś niecodzienna epenteza. Jedyną słuszną formą jest "zjąć".

Kwadracik

Dziękujemy, Ci, Dynozaurze, za oświecenie.

I dzięki, bandziol - ciekawe to "sejmę", choć i tak wydaje mi się podejrzane semantycznie jeśli chodzi o powiązania z sejmem/sjemem. Zdjąć > zebrać się?

Dynozaur

bandziol20

Kwadracik

Feles