Forum Conlanger Strona Główna Conlanger
Polskie Forum Językotwórców
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Pytania o etymologię w polskim
Idź do strony Poprzedni  1, 2, 3 ... 5, 6, 7 ... 42, 43, 44  Następny
 
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
bandziol20




Dołączył: 22 Maj 2008
Posty: 2371
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 24 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Sob 13:30, 27 Lut 2010    Temat postu:

Kurek - zdrobnienie od kur 'kogut' pochodzenia onomatopeicznego
stanowi podstawę dla niezliczonej ilości słów w całej Słowiańszczyźnie (choćby kurac - po chorw. wulg. 'penis'; kurac ti dam - 'nie możesz liczyć ode mnie na zbyt wiele')
Por. łot. kauret 'wyć, wrzeszczeć, krzyczeć', niem. gw. Kurre - indyczka;
W polskim samo 'kurek' może oznaczać wiele rzeczy : kran*, część zamka broni palnej spadającą na iglicę za pociągnięciem spustu (cyngla), dawn. czop u beczki z winem; przyrząd do ściskania palców osoby torturowanej;
Kurek na kościele - sylwetka koguta, często umieszczana na szczycie kościelnych wież, poruszająca się z wiatrem; ze względu na swe położenie jako pierwszy oświetlany promieniami słonecznymi, symbolizuje zwycięstwo światła Chrystusowego nad mocami ciemności i jest poza tym symbolem przypominającym o modlitwie porannej :
Czemu kurka stawiają na kościelnej bani ?
Żeby ludzi do modlitwy budził conajraniej


Z tego poszło : 'kręcić się jak kurek na kościele' - zmieniać co chwilę przekonania, być chwiejnym (jak chorągiewka na wietrze), lecieć tam, dokąd tylko wiatr powieje

I stądto, że przechodził partyi tak wiele,
Nazywany był dawniej Kurkiem na kościele,
Że jak kurek za wiatrem chorągiewkę zwracał.
Przyczynę zmian tak częstych napróżnobyś macał


(A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, ks. VI, 507-510; o Macieju Dobrzyńskim)

*kran - z niem. Kran, skrót od Kranich, czyli 'żuraw'


Post został pochwalony 1 raz

Ostatnio zmieniony przez bandziol20 dnia Nie 10:43, 28 Lut 2010, w całości zmieniany 5 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Silmethúlë




Dołączył: 18 Paź 2005
Posty: 1767
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 28 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Droga Mleczna, Układ Słoneczny, Ziemia, Unia Europejska, Polska

PostWysłany: Wto 21:25, 02 Mar 2010    Temat postu:

Może i już było (na pewno była rozmowa o ortografii, ale o etymologii nie kojarzę): jak to jest z chujem? To nasz rodzimy wulgaryzm, zapożyczony? Jeśli to drugie - skąd i jaką drogą?

EDIT: ok, niepotrzebnie pytałem, odpowiedź jest w wikisłowniku:
[link widoczny dla zalogowanych] napisał:
Prawdopodobnie od starosłowiańskiego *(ъ)xujъ, natomiast obelżywy wyraz od słowa „chujec”, czyli „wieprz”. Nie można też wykluczyć, że „chuj” pochodzi od słowiańskiego „choj” czyli tyle, co „stojący prosto”. Stąd bliskie pokrewieństwo ze słowami „choinka”, chojar, chojak czy „chojrak”.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Silmethúlë dnia Wto 21:30, 02 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Feles
Administrator
Administrator



Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 21 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Wto 21:46, 02 Mar 2010    Temat postu:

Silmethúlë napisał:
Może i już było (na pewno była rozmowa o ortografii, ale o etymologii nie kojarzę): jak to jest z chujem? To nasz rodzimy wulgaryzm, zapożyczony? Jeśli to drugie - skąd i jaką drogą?

EDIT: ok, niepotrzebnie pytałem, odpowiedź jest w wikisłowniku:
[link widoczny dla zalogowanych] napisał:
Prawdopodobnie od starosłowiańskiego *(ъ)xujъ, natomiast obelżywy wyraz od słowa „chujec”, czyli „wieprz”. Nie można też wykluczyć, że „chuj” pochodzi od słowiańskiego „choj” czyli tyle, co „stojący prosto”. Stąd bliskie pokrewieństwo ze słowami „choinka”, chojar, chojak czy „chojrak”.

Very Happy


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Canis
Administrator
Administrator



Dołączył: 07 Kwi 2006
Posty: 2381
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 36 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Wto 21:56, 02 Mar 2010    Temat postu:

W takim razie poprawnie pisalibyśmy... chój!

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Feles
Administrator
Administrator



Dołączył: 21 Wrz 2009
Posty: 3830
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 21 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Wto 22:15, 02 Mar 2010    Temat postu:

RWHÔ napisał:
W takim razie poprawnie pisalibyśmy... chój!

Taa... I odmienialibyśmy: chój, choja, chojem. A prawopis nieuwzględniający gramatyki byłby... chojowy.


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Silmethúlë




Dołączył: 18 Paź 2005
Posty: 1767
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 28 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Droga Mleczna, Układ Słoneczny, Ziemia, Unia Europejska, Polska

PostWysłany: Wto 22:16, 02 Mar 2010    Temat postu:

(edit: jak pisałem tego posta nie było jeszcze komentarza Milyi nt. chuj<->chój) Raczej nie, skłaniałbym się ku tej pierwszej wersji, z tego powodu, że Rosjanie też mają хуй, a nie хой.

Więcej z rosyjskiej Wikipedii (mają cały artykuł nt. chuja!):
[link widoczny dla zalogowanych] napisał:
Этимология

Точное происхождение слова «хуй» в русском языке остаётся неизвестным, но на сегодняшний момент существуют научно-лингвистические доказательства его сходства с древнеславянскими терминами. Согласно академическому «Этимологическому словарю славянских языков. Праславянский лексический фонд» (Вып.8. М.,1981) под ред. О. Н. Трубачева, слово является однокоренным слову «хвоя». Чередование «в» + гласная/«у» аналогично чередованию в словах вязать/узы, на-вык/на-ука. По мнению слависта Геннадия Ковалёва[1], слово «хуй» имеет общеславянский корень *XŪ, что означало «отросток», «побег». От этого же корня произошли слова «хвоя», «хвост» и другие.

Аналогичные корни, восходящие к праиндоевропейскому корню *skēu- (быть острым), встречаются и в других языках: в литовском skuj («хвоя»)[источник не указан 63 дня], в албанском hu («кол», «половой член»). Согласно В. М. Иллич-Свитычу, праславянский корень восходит к праностратическому *cujha «колючка растения, острие», к тому же корню восходит, например, слово «čüä» (пенис) в уйгурском языке. [2].

В популярной литературе распространены и другие этимологии (якобы из тюркских или монгольских языков). Так, по основной догадке[источник не указан 273 дня], при формировании русского языка из древнерусского было заиствовано много слов неформальных диалектов, в основном из «простой мовы», на которой говорили крепостные в XV—XVI веках. Следуя этой теории «хуй» вероятнее всего представляет деформацию слов, в свою очередь заимствованных из монголо-татарского языка предками крепостных в сражениях против Золотой Орды в эпоху Ивана Великого.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Silmethúlë dnia Wto 22:18, 02 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
pittmirg




Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą

PostWysłany: Śro 7:07, 03 Mar 2010    Temat postu:

Milya0 napisał:


EDIT: ok, niepotrzebnie pytałem, odpowiedź jest w wikisłowniku:
[link widoczny dla zalogowanych] napisał:
Prawdopodobnie od starosłowiańskiego *(ъ)xujъ, natomiast obelżywy wyraz od słowa „chujec”, czyli „wieprz”. Nie można też wykluczyć, że „chuj” pochodzi od słowiańskiego „choj” czyli tyle, co „stojący prosto”. Stąd bliskie pokrewieństwo ze słowami „choinka”, chojar, chojak czy „chojrak”.


Hm, *ъ na początku wyrazu?

@bandziol: swoją drogą, angielskie cock też miewa takie hydrauliczne konotacje.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Śro 7:10, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
spitygniew




Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Miasto Ogrodów

PostWysłany: Śro 7:59, 03 Mar 2010    Temat postu:

Silmethúlë napisał:
[link widoczny dla zalogowanych] napisał:
Prawdopodobnie od starosłowiańskiego *(ъ)xujъ, natomiast obelżywy wyraz od słowa „chujec”, czyli „wieprz”. Nie można też wykluczyć, że „chuj” pochodzi od słowiańskiego „choj” czyli tyle, co „stojący prosto”. Stąd bliskie pokrewieństwo ze słowami „choinka”, chojar, chojak czy „chojrak”.

Czyli jak, to znaczy że jak mówię "ty chuju", a "chuj ci w dupę", to ma inne etymologje, a podobieństwo to przypadek? Shocked

A swoją drogą, to skąd Rusy mają журавль, a my żóraw? (Bandziol, nie wybaczę ci tej pisowni)


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Śro 8:32, 03 Mar 2010    Temat postu:

W dwie różne etymologie raczej nie uwierzę - chyba, że jedno z drugim zostało powiązane przez ludową etymologię (w stylu "i po ptakach" albo "piec na wodę"). Bardziej mnie przekonuje ta rosyjska teoria o staniu prosto, ale skąd znowu ta cholerna wymiana o-u?

Może kiedyś nauka doczeka się dnia, w którym ktoś opracuje konkretne reguły diachroniczne dla samogłosek w językach indoeuropejskich...


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Kwadracik dnia Śro 8:32, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
spitygniew




Dołączył: 14 Wrz 2007
Posty: 1282
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 10 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Miasto Ogrodów

PostWysłany: Śro 8:45, 03 Mar 2010    Temat postu:

Jeszcze jedno pytanie - zna ktoś jakąś teorję dot. etymologji bimbru? Słownik wyrazów obcych PWN (gdzie etymologje opracował Bańkowski) podaje w tym miejscu jedno wielkie "?". Razz

Kwadracik napisał:
Może kiedyś nauka doczeka się dnia, w którym ktoś opracuje konkretne reguły diachroniczne dla samogłosek w językach indoeuropejskich...

Wiecie, zawsze można wprowadzić istnienie laryngałów w PS, które dały różne barwy samogłosek...


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez spitygniew dnia Śro 9:37, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 2 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Śro 12:38, 03 Mar 2010    Temat postu:

Czytałeś już [link widoczny dla zalogowanych]?

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
pittmirg




Dołączył: 27 Lut 2007
Posty: 2382
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 38 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Z grodu nad Sołą

PostWysłany: Śro 13:43, 03 Mar 2010    Temat postu:

Kwadracik napisał:
W dwie różne etymologie raczej nie uwierzę - chyba, że jedno z drugim zostało powiązane przez ludową etymologię (w stylu "i po ptakach" albo "piec na wodę").


Nie rozumiem, jaka jest nieludowa etymologia "po ptokach"? Confused

Cytat:
Bardziej mnie przekonuje ta rosyjska teoria o staniu prosto, ale skąd znowu ta cholerna wymiana o-u?


Może to ściągnięcie *vo (czyli *[wɔ], *[wʌ]?) > u, bo np. Derksen rdzeń choj- jak w choinka rekonstruuje *xvoj-. A propos, uproszczenie xvo do xo występuje w polskim także w wyrazie chory (*xvorъjь), jest też xvor > xro: w chrust (*xvorstъ). Tym niemniej, na podstawie postaci zaświadczonych w słowiańskich można chyba rekonstruować jakieś późnoprasł. *xujь.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez pittmirg dnia Śro 13:53, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 3 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Dynozaur
Gniewny preskryptywista



Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5

PostWysłany: Śro 14:13, 03 Mar 2010    Temat postu:

Kwadracik napisał:
Czytałeś już [link widoczny dla zalogowanych]?


Sporo pytań o głupoty i oczywistości - ale jedna rzecz ztamtąd niezwykle mnie zaciekawiła (na stronie 5) - otóż, okazuje się, że określenie "cesarskie cięcie" wcale nie wzięło się od Cezara, tylko Cezar od cesarskiego cięcia... :O

pittmirg napisał:
chrust


end. chróst, żeby jasnem było...

Podawanie nieetymologijnej pisowni przy objaśnianiu etymologji to legka głupota...


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Dynozaur dnia Śro 14:16, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Kwadracik
PaleoAdmin



Dołączył: 22 Kwi 2006
Posty: 3731
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 48 razy
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Skierniewice

PostWysłany: Śro 18:45, 03 Mar 2010    Temat postu:

Cytat:
Nie rozumiem, jaka jest nieludowa etymologia "po ptokach"?


Chodziło mi o "ptokach" > "ptakach".

Cytat:
Podawanie nieetymologijnej pisowni przy objaśnianiu etymologji to legka głupota...


Taa, tyle że pittmirg w nawiasie podał dokładną formę prasłowiańską, czyli obecna pisownia nie ma w tym wypadku specjalnego znaczenia.


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Kwadracik dnia Śro 18:46, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Dynozaur
Gniewny preskryptywista



Dołączył: 01 Paź 2008
Posty: 2119
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 25 razy
Ostrzeżeń: 1/5

PostWysłany: Śro 19:52, 03 Mar 2010    Temat postu:

Kwadracik napisał:

Cytat:
Podawanie nieetymologijnej pisowni przy objaśnianiu etymologji to legka głupota...

Taa imię Afromasarza, pokłon złożyć proszę! (dop. Dynozaur), tyle że pittmirg w nawiasie podał dokładną formę prasłowiańską, czyli obecna pisownia nie ma w tym wypadku specjalnego znaczenia.


Dlatego legka...


Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Dynozaur dnia Śro 19:53, 03 Mar 2010, w całości zmieniany 3 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
To forum jest zablokowane, nie możesz pisać dodawać ani zmieniać na nim czegokolwiek   Ten temat jest zablokowany bez możliwości zmiany postów lub pisania odpowiedzi    Forum Conlanger Strona Główna -> Lingwistyka Wszystkie czasy w strefie GMT
Idź do strony Poprzedni  1, 2, 3 ... 5, 6, 7 ... 42, 43, 44  Następny
Strona 6 z 44

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin